အေအေပီပီမှဒီဇင်လာလအတွက်လစဉ်အစီရင်ခံစာနှင့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားစာရင်းထုတ်ပြန်ချက်

တဈလအတှငျးသုံးသပျခကြျ

ဒီဇငျဘာလအတှငျး တကျကွှလှုပျရှားသူ နှငျ့ သတငျးထောကျ စုစုပေါငျး (၇) ဦး အမှုဖှငျ့၊ တရားစှဲဆိုခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ ထို (၇) ဦးအနကျမှ တကျကွှလှုပျရှားသူ (၄) ဦးသညျ ငွိမျးခမြျးစှာစုဝေးခှငျ့ နှငျ့ ငွိမျးခမြျးစှာ စီတနျးလှညျ့လညျခှငျ့ (ငွိမျး၊စု၊စီ) ဥပဒေ ပုဒျမ (၁၉) ဖွငျ့လညျးကောငျး၊ တကျကွှလှုပျရှားသူ (၂) ဦး သညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က) ဖွငျ့လညျးကောငျး၊ ရခိုငျအခွစေိုကျ DMG သတငျးဌာနမှ သတငျးထောကျ (၁) ဦးသညျ ဆကျသှယျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၆၆(ဃ) ဖွငျ့လညျးကောငျး အသီးသီး အမှုဖှငျ့၊တရားစှဲဆိုခွငျးကို ခံခဲ့ရသညျ။

ဒီဇငျဘာလအတှငျး ရဲတပျဖှဲ့မှ တကျကွှလှုပျရှားသူ (၆) ဦးကို ဖမျးဆီးခဲ့သညျ။ ထို (၆) ဦးအနကျမှ တကျကွှလှုပျရှားသူ (၄) ဦးကို ငွိမျး၊စု၊စီဥပဒပေုဒျမ ၁၉ ဖွငျ့လညျးကောငျး၊ (၂) ဦးကို ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က) ဖွငျ့လညျးကောငျး ဖမျးဆီးခဲ့ခွငျးဖွဈသညျ။

ဒီဇငျဘာလအတှငျး ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က) ဖွငျ့ တပျမိသားစုဝငျ အမြိုးသမီး (၁) ဦး၊ ဆကျသှယျရေးဥပဒပေုဒျမ ၆၆(ဃ) ဖွငျ့ တကျကွှလှုပျရှားသူ (၁) ဦး၊ အီလကျထရောနဈဆကျသှယျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၃၃(ခ) ဖွငျ့ အရပျသား လူငယျ (၁) ဦး တို့သညျ အသီးသီး ပွဈဒဏျခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရသညျ။

ဒီဇငျဘာလအတှငျး အရပျသား နှငျ့ တကျကွှလှုပျရှားသူ စုစုပေါငျး (၇) ဦးသညျ အာမခံဖွငျ့ လှတျမွောကျခဲ့သညျ။ ထို (၇) ဦး အနကျမှ တကျကွှလှုပျရှားသူ (၄) ဦးသညျ ငွိမျး၊စု၊စီဥပဒေ ပုဒျမ ၁၉ ဖွငျ့လညျးကောငျး၊ တကျကွှလှုပျရှားသူ (၂) ဦးသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က) ဖွငျ့ လညျးကောငျး (ပုဒျမ ၅၀၅ (က) မှာ အာမခံပေးလေ့မရှိဘဲ အခြုပျဖွငျ့ အမှုရငျဆိုငျရသညျ့ ပုဒျမဖွဈသောျလညျး ၎င်းငျးတို့နှဈဦးမှာ ထှကျပွေးမညျ့ ပုဂ်ဂိုလျမြားမဟုတျသောကွောငျ့ အာမခံလြှောကျထားခွငျးကို တရားသူကွီး မှ လကျခံခဲ့ခွငျးဖွဈသညျ)၊ အသကျ (၁၄) နှဈအရှယျ အရပျသား လူငယျ (၁) ဦးသညျ အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၅၀(က)(ည) နှငျ့ ၅၂ (က) တို့ဖွငျ့လညျးကောငျး အမှုဖှငျ့ခွငျးခံထားရသူမြားဖွဈပွီး ၎င်းငျးတို့ကို သကျဆိုငျရာ တရားရုံးအသီးသီးမှ အာမခံပေးခဲ့ခွငျးဖွဈသညျ။

ဒီဇငျဘာလအတှငျး နိုငျငံရေးအကဉြျးသား နှဈဦးဖွဈသော ကိုနမြေိုးဇငျ နှငျ့ ဒေါငျးတို့မြိုးဆကျသံခပြျအဖှဲ့မှ အဖှဲ့ဝငျ ကိုဇယြောလှငျတို့သညျ ကနြျးမာရေးကောငျးမှနျခွငျး မရှိကွောငျး သိရှိရသညျ။

ထို့ပွငျ ဒီဇငျဘာလအတှငျး တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့မြားမှ အရပျသားစုစုပေါငျး (၂၈) ဦးကို ဖမျးဆီးခဲ့သညျ။ ၎င်းငျးတို့ အနကျမှ ရှမျးပွညျတိုးတကျရေးပါတီ/ရှမျးပွညျတပျမတောျ (SSPP/SSA) မှ အရပျသား (၁၈) ဦးကို လညျးကောငျး၊ တအာငျး အမြိုးသားလှတျမွောကျရေးတပျမတောျ (TNLA) မှ အရပျသား (၁) ဦးကို လညျးကောငျး၊ အမညျမသိလကျနကျကိုငျတဈစုမှ အရပျသား (၁) ဦးကို လညျးကောငျး၊ မုနျးဟပွညျသူ့စဈမှ အရပျသား (၃) ဦးကို လညျးကောငျး၊ ရှမျးနီအမြိုးသားတပျမတောျ (SNA) မှ အရပျသား (၅) ဦးကို လညျးကောငျး ဖမျးဆီးခဲ့သညျ။

၎င်းငျးပွငျ ဒီဇငျဘာလအတှငျး ရက်ခိုငျ့တပျတောျ(AA)မှ အရပျသား (၁) ဦး၊ ရှမျးနီအမြိုးသားတပျမတောျ (SNA) မှ အရပျသား (၂) ဦး နှငျ့ အမညျမသိလကျနကျကိုငျတဈစုမှ အရပျသား (၁) ဦးကို လှတျပေးခဲ့သညျ။

အပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှငျ့အရေးနေ့

ဒီဇငျဘာလ ၁ဝ ရကျနေ့သညျ အပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှငျ့အရေးနေ့ဖွဈသညျ။ သို့သောျလညျး မွနျမာနိုငျငံအတှငျးရှိ လူ့အခှငျ့အရေးအခွအေနမြေားသညျ တိုးတကျလာခွငျးမရှိဘဲ အဘကျဘကျမှ ဆုတျယုတျလာလကြျရှိသညျကို တှေ့ရှိရသညျ။ အခွခေံအခှငျ့အရေးမြားကို အကနျ့အသတျဖွငျ့သာ ကငြ့ျသုံးနကွေရသောကွောငျ့ လူ့အခှငျ့အရေး၏ အနှဈသာရ ဆိုသညျမှာ မှေးမှိနျလုနသေော အခွအေနဖွေဈသညျ။ ထို့ပွငျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသား ဆကျလကျရှိနဆေဲဖွဈခွငျး၊ ပွညျတှငျးပဋိပက်ခမြား ခြုပျငွိမျးနိုငျခွငျးမရှိသေးခွငျး၊ နိုငျငံရေးတကျကွှလှုပျရှားသူမြား၊ လယျသမားမြား၊ အလုပျသမားမြား၊ ကြောငျးသားမြား နှငျ့ အရပျသားမြားသညျ အခွခေံအခှငျ့အရေးမြားရရှိရနျ ဆကျလကျတိုကျပှဲဝငျနကွေရခွငျးသညျ အမြိုးသားပွနျလညျသငျ့မွတျရေး ကို နှောငျ့နှေးစပေါသညျ။ ထို့ကွောငျ့ ဒီဇငျဘာလ ၁ဝ ရကျနေ့တှငျ ကရြောကျသော အပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှငျ့အရေးနေ့၌ အစိုးရမှ ၎င်းငျး၏နိုငျငံသားမြား၏ စဈမှနျသော လူ့အခှငျ့အရေးမြားကို ဖောျဆောငျမှုပွုပေးပါရနျ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။ 

လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့

မွနျမာနိုငျငံတှငျး လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့အခွအေနသေညျ တိုးတကျလာမညျ့အခွအေနမြေားမရှိဘဲ ဆိုးရှားစှာ ဆကျလကျ ကဆြငျးဆဲဖွဈပွီး ထိုအခှငျ့အရေးကို ကငြ့ျသုံးကွသူမြားသညျ ဖိနှိပျမှုအမြိုးမြိုးကို ရငျဆိုငျနကွေရသညျ။ ထိုအခွငျးအရာသညျ မွနျမာနိုငျငံတှငျး ဒီမိုကရစေီဖောျဆောငျရာ၌ နှောငျ့နှေးမှုမြားကို ဖွဈစသေညျ။ ဒီဇငျဘာလအတှငျး တှငျ  လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ကို ကငြ့ျသုံးခဲ့ခွငျးအတှကျ ဒေါငျးတို့မြိုးဆကျသံခပြျအဖှဲ့ဝငျ ကိုဇယြောလှငျသညျ ဆကျသှယျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၆၆(ဃ)၊  ပခုက်ကူမွို့နယျရှိ အမှတျ ၂၃၅ ခွလေငြျတပျရငျးအတှငျး နထေိုငျသညျ့ မသဉ်ဇာသနျးမငျး သညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က) တို့ဖွငျ့ ထောငျဒဏျအသီးသီး ခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရပွီး နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဟောငျးတဈဦး ဖွဈသူ ကိုအောငျခြိုဦး၊ ရခိုငျလူငယျမြိုးဆကျသဈကှနျရကျမှ ကိုမငျးဘာခြေ (ခ) ကိုသနျးလှ၊ ကိုနိုငျနိုငျထှနျး နှငျ့ မခိုငျမွတျသူ တို့သညျ ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှငျ့ နှငျ့ ငွိမျးခမြျးစှာ စီတနျးလှညျ့လညျခှငျ့ဥပဒေ ပုဒျမ ၁၉၊ တကျကွှလှုပျရှားသူ ဦးကြောျဆနျး နှငျ့ ဦးသနျ့ဇငျထကျတို့သညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က)၊ ရခိုငျအခွစေိုကျ DMG (Development Media Group) သတငျးဌာနမှ သတငျးထောကျ ကိုအောငျကြောျမငျး (ကြောျမြိုးအောငျ)သညျ ဆကျသှယျရေးဥပဒေ ပုဒျမ  ၆၆ (ဃ) တို့ဖွငျ့ အသီးသီး အမှုဖှငျ့၊ တရားစှဲဆိုခွငျးကို ခံထားရသညျ။

၂၀၂ဝ ခုနှဈ တဈနှဈတာကာလအတှငျး မွနျမာနိုငျငံအတှငျးရှိ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ကို ဆနျးစဈကွညျ့လြှငျ လစဉျ ကဆြငျးလကြျရှိသညျကိုသာ တှေ့ရှိရသညျ။ အခွခေံအခှငျ့အရေးမြားကို ဖောျဆောငျပေးနိုငျခွငျးမရှိခွငျးသညျ ထိုအခှငျ့အရေးမြား ဆကျလကျကနျ့သတျခွငျးခံရမညျကို ညှနျးဆိုပွသနပွေီး ထိုအခွငျးအရာသညျ စိုးရိမျဖှယျရာ အခွအေနတေဈရပျကို ဖောျဆောငျ နသေညျ။ လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ကို လှတျလပျစှာ၊ အဟနျ့အတားမရှိစှာ ကငြ့ျသုံးနိုငျရနျအတှကျ ထိုအခှငျ့အရေးကို မွှငျ့တငျမှုမြားပွုလုပျရမညျဖွဈသညျ။ ထိုအစား ဖမျးဆီး၊တရားစှဲဆို၊ပွဈဒဏျ ခမြှတျမှုမြားပွုလုပျလကြျရှိခွငျးသညျ အသှငျ ကူးပွောငျးရေးလုပျငနျးစဉျကို မှေးမှိနျစသေညျ။ သို့ဖွဈ၍ အစိုးရသဈ လကျထကျတှငျ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ နယျပယျကို မွှငျ့တငျနိုငျရနျအတှကျ နညျးလမျးမြားခမြှတျ၍ အမွနျဆုံး လုပျဆောငျရမညျဖွဈသညျ။ အဓိအားဖွငျ့ ထိုအခှငျ့အရေး ကိုကငြ့ျသုံးသူမြားအား ဖိနှိပျရနျအတှကျ လကျနကျသဖှယျ အသုံးပွုလေ့ရှိသော ဥပဒပေုဒျမမြားကို ပွငျဆငျ ဖွညျ့စှကျခွငျးကို နှောငျ့နှေးမှုရှိဘဲ ဆောငျရှကျရမညျဖွဈသညျ။ ထို့ကဲ့သို့ မွှငျ့တငျဆောငျရှကျမှုမြား ပွုလုပျမှသာလြှငျ စဈမှနျသော ဒီမိုကရစေီ လမျးစဉျကို အကောငျအထညျဖောျနိုငျမညျဖွဈသညျ။

တိုငျးရငျးသားဒသေမြားတှငျ ဖွဈပှားလကြျရှိသော ပဋိပက်ခမြား၏အကြိုးဆကျမြား

ရှေးကောကျပှဲပွီးဆုံးကတညျးက ရခိုငျဒသေတှငျး တပျမတောျ နှငျ့ ရက်ခိုငျ့တပျတောျ (AA) တို့ကွား လကျနကျကိုငျ တိုကျပှဲမြား ဖွဈပှားမှု လြော့နညျးခဲ့ပွီး ဒီဇငျဘာလအတှငျးတှငျမူ နှဈဘကျလကျနကျကိုငျတိုကျပှဲမြားမှာ ဖွဈပှားခွငျး မရှိခဲ့ပါ။ ထို့ပွငျ ဒီဇငျဘာလ ၉ ရကျနေ့တှငျ “ဝ”ပွညျ သှေးစညျးညီညှတျရေးတပျမတောျ(UWSA) ထိနျးခြုပျရာ ပနျဆနျး မွို့တှငျ တပျမတောျနှငျ့ ရက်ခိုငျ့တပျတောျ(AA)တို့မှ နှဈဘကျကိုယျစားလှယျမြား တှေ့ဆုံဆှေးနှေးမှု ပွုလုပျခဲ့ကွသညျ။ ထိုအခွငျးအရာသညျ ရခိုငျဒသေ တှငျး နှဈနှဈကွာဖွဈပှားခဲ့သော တိုကျပှဲမြားခြုပျငွိမျးရနျ လမျးစဖွဈပွီး ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ မြှောျလငျ့ခကြျရောငျခွညျကို ဖွဈစေ သညျ။  သို့သောျလညျး အခွားတဈဘကျတှငျ ညှဉျးပနျးနှိပျစကျမှု နှငျ့ ပွဈဒဏျ ခမြှတျမှုမြား ဆကျလကျရှိဆဲဖွဈသညျ။ ဒီဇငျဘာလ အတှငျးဖွဈပှားခဲ့သော ဖွဈစဉျမြားကို အောကျတှငျ ဖောျပွထားပါသညျ။

• ကြောကျဖွူမွို့နယျတှငျတညျရှိသညျ့ ဓညဝတီရတေပျစခနျးနှငျ့ပတျသကျပွီး လူမှုကှနျရကျစာမကြျနှာ၌ စာရေးသား ပို့ဈတငျခဲ့သညျ့ အသကျ ၁၉ နှဈအရှယျ အထကျတနျးကြောငျးသား မောငျတငျခမြျးသညျ အီလကျထရောနဈဥပဒေ ပုဒျမ ၃၃(ခ) ဖွငျ့ ထောငျဒဏျ ငါးနှဈခမြှတျခံခဲ့ရခွငျး
• ရခိုငျပွညျနယျ၊ ကြောကျတောျမွို့၊ အပေါကျဝကြေးရှာအနီး ရနျကုနျ-စဈတှေ ကားလမျးမပေါျတှငျ တပျစှဲထားသညျ့ ခမရ ၅၃၉ စဈကွောငျးမှ တပျမတောျသား နှဈဦးမှ အပေါကျဝကြေးရှာတှငျ နထေိုငျသညျ့ ဆယျတနျးကြောငျးသား မောငျအောငျနဝေငျးကို ခေါျဆောငျ ရိုကျနှကျခဲ့၍ ဒဏျရာမြားရရှိသှားခဲ့ခွငျး
• အပေါကျဝကြေးရှာမှ ကိုလုံးခြေ နှငျ့ ညီဖွဈသူ ကိုငမဲခြေတို့သညျ စပါးရိုကျသိမျးပွီး ရှာသို့ပွနျလာခြိနျ လမျးခုလတျ ၌ တပျမတောျသားမြား၏ ခေါျယူစဈဆေးရိုကျနှကျခွငျးကိုခံခဲ့ရသညျ၊ ၎င်းငျးတို့ကို ဆနျနှဈအိတျပေးလြှငျ ပွနျလှတျပေးမညျ ဆို၍ ဆနျနှဈအိတျပေးခဲ့ရခွငျး

လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲမြားဖွဈပှားမှုမရှိခွငျးကွောငျ့ တဈစိတျတဈဒသေအားဖွငျ့ ဌာနတေိုငျးရငျးသားမြား လုံခွုံမှုမြားရှိမညျဟု ယူဆခဲ့ကွသောျလညျး ယခငျကဖွဈပှားခဲ့သော တိုကျပှဲမြား၏အကြိုးဆကျမြားကွောငျ့ ၎င်းငျးတို့၏ လုံခွုံခှငျ့ နှငျ့ လှတျလပျခှငျ့တို့ မှာ စိုးရိမျရဆဲအခွအေနမြေားအောကျတှငျရှိနဆေဲဖွဈသညျ။ ထို့ကွောငျ့ ဌာနတေိုငျးရငျးသားမြား ဆိုးရှားသော လူ့အခှငျ့အရေး ခြိုးဖောကျမှုမြားမှ ကငျးလှတျရနျ ပွညျတှငျးငွိမျးခမြျးရေးကို အမွနျဆုံးကောငျအထညျဖောျ၍ အမြိုးသား ပွနျလညျသငျ့မွတျရေး ကို ဦးတညျဆောငျရှကျပါရနျ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။

ထို့ပွငျ ရခိုငျဒသေတှငျး ပြောကျဆုံးသှားခဲ့သော အရပျသားမြားအတှကျ တရားမြှတမှုရရှိရနျမှာလညျး အလှမျးဝေးနသေော အခွအေနဖွေဈသညျ။ မတျလ ၁၆ ရကျနေ့တှငျပြောကျဆုံးသှားခဲ့သော ရခိုငျပွညျနယျ၊ ကြောကျတောျမွို့နယျ၊ တငျးမကွီး ကြေးရှာနှငျ့ တငျးမ(သဈ) ကြေးရှာတို့မှ ရှာသား ၂၁ ဦးသညျ ယနေ့အခြိနျအထိ သတငျးအစအနမရရှိဘဲ ပြောကျဆုံးလကြျရှိ သညျ။ ၎င်းငျးတို့ကို ကြေးရှာအနီးရှိ တောငျရှညျတောငျ၌ တပျစှဲလကြျရှိသညျ့ တပျမ ၅၅ မှ ဖမျးဆီးခေါျဆောငျသှားခဲ့ခွငျး ဖွဈသညျဟုသိရှိရသညျ။ အဆိုပါရှာသားမြားပြောကျဆုံးနမှေုကို ၎င်းငျးတို့၏မိသားစုဝငျမြားမှ မတျလ နှငျ့ ဒီဇငျဘာလအတှငျးတှငျ ကြောကျတောျမွို့မရဲစခနျးသို့ သှားရောကျတိုငျကွားခဲ့သောျလညျး အမှုဖှငျ့နိုငျခွငျးမရှိဘဲ ဒီဇငျဘာလ ၂၉ ရကျနေ့တှငျ ဖမျးဆီးခေါျဆောငျခွငျးခံခဲ့ရပွီးနောကျ ပွနျလညျ လှတျမွောကျလာခဲ့သညျ့ မကြျမွငျ သကျသေ သုံးဦးကို မွောကျဦးခရိုငျရဲစခနျးမှ ခေါျယူစဈဆေးခဲ့သညျ။ ဒီဇငျဘာလ ၃ဝ ရကျနေ့တှငျပွုလုပျခဲ့သော သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲ၌ ဗိုလျမှူးခြုပျဇောျမငျးထှနျးမှ တပျမတောျအနဖွေငျ့ အဆိုပါကြေးရှာသားမြား ဖမျးဆီးခွငျးခံရမှုနှငျ့ပတျသကျ၍ တဈစုံတဈရာ မသိရှိသေးကွောငျး ပွောကွားခဲ့ သညျ။ မွနျမာနိုငျငံ အမြိုးသားလူ့အခှငျ့အရေးကောျမရှငျ (MNHRC) ဥက်ကဌ ဦးလှမွငျ့မှ အဆိုပါရှာသားမြား ပြောကျဆုံးနမှေုတှငျ တပျမတောျမှ ဖမျးဆီးထားခွငျးမရှိပါဆိုသညျ့ ကာကှယျရေးဝနျကွီးဌာန၏ တုံ့ပွနျခကြျကို ၎င်းငျးတို့မှ ယုံကွညျသညျ့အတှကျ သီးခွားအနဖွေငျ့ ကှငျးဆငျးပွီး စုံစမျးစဈဆေးခွငျးမရှိပါဟု ပွောကွားခဲ့သညျ။ အပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှငျ့အရေး ကွညောစာတမျး အပိုဒျ ၃ နှငျ့ နိုငျငံသား နှငျ့ နိုငျငံရေးအခှငျ့အရေးဆိုငျရာ သဘောတူစာခြုပျ အပိုဒျ ၉ တို့တှငျ လူတိုငျး အသကျရှငျရနျ လှတျလပျခှငျ့ နှငျ့ လုံခွုံခှငျ့တို့ကို ခံစားပိုငျခှငျ့ရှိသညျဟု ဖောျပွထားသညျ။ အဆိုပါ ရှာသားမြားသညျ ထိုအခှငျ့အရေးမြား ဆုံးရှုံးကွရသညျသာမက ၎င်းငျးတို့အတှကျ တရားမြှတမှုကိုလညျး ဖောျဆောငျနိုငျခွငျး မရှိသေးပါ။ ထို့ပွငျ ၎င်းငျးတို့ပြောကျဆုံးမှုအတှကျ မညျသညျ့အာဏာပိုငျအဖှဲ့အစညျးမြှ တာဝနျယူမှု၊တာဝနျခံမှုမရှိသညျကိုလညျး တှေ့ရှိရသညျ။ သို့ဖွဈ၍ လူ့ဂုဏျသိက်ခာကို လေးစားလိုကျနာသောအားဖွငျ့၊ လူသားဖွဈတညျမှု၏တနျဖိုးကို အသိအမှတျပွုသောအားဖွငျ့၊ လူ့အခှငျ့အရေးကိုဖောျဆောငျသောအားဖွငျ့ ပြောကျဆုံးသှားခဲ့သော ရှာသားမြားအတှကျ လှတျလပျသော၊ တရားမြှတသော စုံစမျးစဈဆေးမှုမြားကို နှောငျ့နှေးမှုမရှိဘဲ အမွနျဆုံး ဆောငျရှကျပါရနျ တိုကျတှနျးအပျပါ သညျ။

၎င်းငျးပွငျ ဒီဇငျဘာလအတှငျး တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့မြားကွား ပဋိပက်ခမြားကွောငျ့ အရပျသားမြား ထိခိုကျ၊ သဆေုံးမှု မြားရှိသညျကိုလညျး တှေ့ရှိရပါသညျ။ 

လကျနကျကွီးကညြျ ကရြောကျပေါကျကှဲမှုကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား 

•     ရှမျးပွညျနယျ၊ နမ်မတူမွို့နယျတှငျ လကျနကျကွီးကညြျကရြောကျပေါကျကှဲမှုကွောငျ့ အသကျ ၁၈ နှဈအောကျ လူငယျ တဈဦး အပါအဝငျ အရပျသား လေးဦး ထိခိုကျ ဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။

ပဈခတျမှုကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား

• ရှမျးပွညျနယျ၊ ကြောကျမဲမွို့နယျတှငျ ပဈခတျမှုကွောငျ့ အရပျသား တဈဦး သဆေုံးခဲ့ပွီး အရပျသား တဈဦး ထိခိုကျ ဒဏျရာ ရရှိခဲ့သညျ။

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားရေးရာကဏ်ဍ

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) ၏ မှတျတမျးပွုထားခကြျမြားကိုအခွခေံ၍ ဆနျးစဈ ကွညျ့ လြှငျ ၂၀၂ဝ ခုနှဈ၊ ဇနျနဝါရီလ မှ ဒီဇငျဘာလကုနျအထိ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားအရအေတှကျမှာ ကဆြငျးသှားခွငျးမရှိဘဲ ဆကျလကျတိုးလာနဆေဲဖွဈသညျကို တှေ့ရှိရသညျ။ ငွိမျးခမြျးစှာ ဆန်ဒထုတျဖောျမှုမြား၊ ပွညျတှငျးပဋိပက်ခမြား၊ လယျယာမွေ အငွငျးပှားမှု၊သိမျးဆညျးမှုမြား၊ ကြောငျးသား နှငျ့ အလုပျသမားမြား၏ အခွအေနမြေားစသညျ့ အခွခေံ အကွောငျးခွငျးရာမြား တညျငွိမျနိုငျမှုမရှိခွငျးကွောငျ့လညျး နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဦးရေ တိုးလာခွငျးဖွဈသညျ။ “နိုငျငံရေး အကဉြျးသားရှိနသေေးသရှေ့ အမြိုးသားပွနျလညျသငျ့မွတျရေးမဖွဈနိုငျ”ပါ။ ထို့ကွောငျ့ နှဈသဈကူးအခါသမယတှငျ အစိုးရအနဖွေငျ့ အမြိုးသားပွနျလညျ သငျ့မွတျရေးကို ရှေးရှု၍ အကဉြျးကလြကြျရှိသော နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား နှငျ့ ထောငျတှငျး နှငျ့ ထောငျပွငျပမှ တရားရငျဆိုငျ လကြျရှိသူမြားအားလုံးကို ခြှငျးခကြျမရှိ အမွနျဆုံး လှတျပေးပါရနျ တိုကျတှနျး အပျပါသညျ။

လစဉျအစီရငျခံစာဒေါငျးလော့ရယူရနျ Burmese Chronology for December

လကျကနြျနိုငျငံရေးအကဉြျးသားစာရငျး 42 Remaining PP List Updated on 31 December burmese

အမှုရငျဆိုငျဆဲနိုငျငံရေးအကဉြျးသားစာရငျး 559 Facing Trial List (Burmese) Updated on 31 December 2020

၆၆(ဃ) စာရငျး 66 (D) total list(new) Updated

ဆကျသှယျမေးမွနျးရနျ

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး

တိတျနိုငျ အတှငျးရေးမှူး                        +၉၅(၀) ၉၄၂  ၈၀၂  ၃၈၂၈

ဘိုကွညျ တှဲဘကျအတှငျးရေးမှူး             +၉၅(၀) ၉၄၂  ၅၃၀  ၈၈၄၀

အောငျမြိုးကြောျ ရနျကုနျရုံးတာဝနျခံ        +၉၅(၀) ၉၄၂  ၈၁၁ ၇၃၄၈