နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားသတ်မှတ်ချက်နှင့်ပါတ်သက်၍ သဘောထားထုတ်ပြန်ချက်

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားသတျမှတျခကြျနှငျ့ပါတျသကျ၍ သဘောထားထုတျပွနျခကြျ

ရကျစှဲ။ ဇနျနဝါရီလ ၉ ရကျ၊ ၂၀၂၁ ခုနှဈ

                 ၂၀၂၁ ခုနှဈ ဇနျနဝါရီလ ၈ ရကျနေ့တှငျ ပွုလုပျသော နိုငျငံတောျသမ်မတရုံး သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲတှငျ ထညျ့သှငျးဖွကွေားခဲ့သညျ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဆိုသညျ့ သတျမှတျ ပွောဆိုခကြျသညျ လကျရှိ ဒီမိုကရစေီ အပွောငျးအလဲနှငျ့ အမြိုးသားရငျကွားစေ့ရေးအပေါျ တစုံတရာအကြိုးမပွုနိုငျသညျ့အပွငျ ကမ်ဘာ့ကုလသမဂ်ဂ လူ့အခှငျ့အရေးကွညောစာတမျးနှငျ့လညျး ကိုကျညီမှုမရှိသညျ့အတှကျ ယခုထကျပိုမို ကယြျပွနျ့ပွညျ့စုံစှာ ပွနျလညျသုံးသပျ စဉျးစားသငျ့ကွောငျး မိမိတို့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျးမှ အလေးအနကျ တိုကျတှနျးတောငျးဆို အပျပါသညျ။

အစိုးရအဆကျဆကျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဆိုသညျ့စကားရပျအား တရားဝငျသုံးနှုနျးရနျ အကွောငျးပွခကြျ အမြိုးမြိုးဖွငျ့ ငွငျးပယျခဲ့သောျလညျး အကဉြျးထောငျမြားတှငျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ခတျေအဆကျဆကျ အကဉြျးခခြံခဲ့ကွရသညျမှာ မဝေးလှသေးသညျ့ သမိုငျးဆိုငျရာအမှနျတရားတခု ဖွဈပါသညျ။ ထိုသူမြားအား အကဉြျးထောငျမြားအတှငျးတှငျ အထူးအကဉြျးသား၊ သီးသနျ့အကဉြျးသားမြား အဖွဈကနျ့သတျ၍ စညျးမဉြျး စညျးကမျးမြား ပိုမိုတငျးကပြျစှာ သတျမှတျစောငျ့ကွညျ့ခွငျး၊ လြှော့ရကျမြား ဖွတျတောကျခွငျး၊ မိသားစုနှငျ့ ဝေးကှာသညျ့ဒသေရှိထောငျမြားသို့ ပွောငျးရှေ့ခွငျး၊ အကဉြျးထောငျသို့ မရောကျမီ ပွငျးထနျစှာ ညှဉျးပနျး နှိပျစကျခွငျးတို့ကို အာဏာပိုငျမြားက အစီအစဉျတကြ ဖိနှိပျလုပျဆောငျခဲ့သညျ။

မိမိတို့အအေပေီပီအဖှဲ့အနဖွေငျ့ လှနျခဲ့သညျ့ အနှဈ ၂ဝ ကြောျကာလမှစတငျ၍ အာဏာရှငျဆနျ့ကငြျရေး၊ ဒီမိုကရစေီရေး၊ လူ့အခှငျ့အရေး၊ အမြိုးသားတနျးတူရေးနှငျ့ အမြိုးသားပွနျလညျသငျ့မွတျရေးတို့အတှကျ နညျးလမျး အမြိုးမြိုးဖွငျ့ ပါဝငျလုပျဆောငျရငျး ဖမျးဆီးအကဉြျးခခြဲ့ကွသူမြားအား နိုငျငံရေးအကဉြျးသားအဖွဈ လကျခံ အသိအမှတျပွုခဲ့ပါသညျ။ တဆကျတညျးတှငျ အကဉြျးထောငျမြားအတှငျး ညှငျးပနျးနှိပျစကျမခံရစရေေးနှငျ့ ၎င်းငျးတို့ရသငျ့ရထိုကျသညျ့ အကဉြျးသားအခှငျ့အရေးမြား အပွညျ့အဝရရှိစရေေးအတှကျ ပွညျတှငျးပွညျပအငျအားစု အားလုံးနှငျ့ လကျတှဲကာ အစဉျတစိုကျ ကွိုးစား လုပျဆောငျခဲ့ပါသညျ။ 

ထို့အပွငျ ၂၀၁၄ ခုနှဈတှငျ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျအပါအဝငျ နိုငျငံရေးပါတီမြား၊ နိုငျငံရေးအကဉြျးသား အရေး ဆောငျရှကျနသေောအဖှဲ့အစညျးမြား၊ ဥပဒပေညာရှငျမြား၊ တသီးပုဂ်ဂလမြား စုစညျးဆှေးနှေး၍ နိုငျငံရေး အကဉြျးသား အဓိပ်ပာယျဖှငျ့ဆိုခကြျကို အနီးစပျဆုံး ကိုကျညီအောငျ သတျမှတျခဲ့ကွသညျ။

၂၀၂၁ခုနှဈ၊ ဇနျနဝါရီလ (၈)ရကျနေ့၊ နိုငျငံတောျသမ်မတရုံး သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲတှငျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသား ဆိုသညျမှာ နိုငျငံရေးယုံကွညျခကြျအရ ဥပဒနှေငျ့အညီ လှတျလပျစှာ ဆန်ဒဖောျထုတျမှုအပေါျ ဖမျးဆီးအပွဈပေး အရေးယူခံရသူမြား ဆိုသညျ့  ပွောဆိုခကြျသညျ နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံရုံး ဝနျကွီးဌာန၊ ပွညျထောငျစုဝနျကွီး၏ ၂၀၁၆ ခုနှဈ ဇှနျလအတှငျးပွောဆိုခကြျနှငျ့ တူညီနသေညျဖွဈရာ ယခုအစိုးရအဖှဲ့၏ သဘောထားဟု ယူဆနိုငျဖှယျရာရှိပါသညျ။

ကမ်ဘာ့ကုလသမဂ်ဂ အပွညျပွညျဆိုငျရာလူ့အခှငျ့အရေးစာတမျးသညျ လူတိုငျး၏ မှေးရာပါအခှငျ့အရေး၊ လှတျလပျခှငျ့ မြားကို ကာကှယျစောငျ့ရှောကျနိုငျရနျ ပွဌာနျးထားခွငျးဖွဈသညျ။ လှတျလပျစှာ ဆန်ဒထုတျဖောျခှငျ့ကို ဥပဒကေ အကာကှယျပေးရမညျဖွဈသကဲ့သို့ မွနျမာနိုငျငံရှိ တညျဆဲဥပဒေ၊ နညျးဥပဒနှေငျ့ လုပျထုံးလုပျနညျးမြားသညျ ပွုပွငျပွောငျးလဲရနျ မြားစှာလိုအပျနခွေငျးကွောငျ့ ပွညျသူရှေးခယြျထားသော အစိုးရလကျထကျတှငျ ဥပဒမြေားကို ပွနျလညျစိစဈ ပွငျဆငျရနျ ကွိုးစားနဆေဲဖွဈသညျကို တှေ့ရပါသညျ။

လကျရှိအစိုးရလကျထကျတှငျ တခြိနျက နာမညျဆိုးပုဒျမမြားဖွဈသညျ့ ၅ (ည)၊ ၁ဝ (က) (ခ) စသညျတို့အား ဖကြျသိမျးခဲ့သညျကိုတှေ့ရှိရသညျ။ ထို့ပွငျ ကနြျရှိသညျ့နိုငျငံရေးအကဉြျးသား သုံးရာကြောျကိုလှတျပေးခဲ့ပွီး ယခငျအစိုးရမြား ထားရှိခဲ့သညျ့ ပွဈဒါဏျကွှငျးကနြျခံဝနျကတိမြားအား ဖကြျသိမျးပေးခဲ့ပါသညျ။ ထိုလုပျဆောငျမှု မြားအား ဒီမိုကရစေီရေးအပွောငျးအလဲအတှကျ အပေါငျးလက်ခဏာ ဆောငျကဉြျးမှုမြားအဖွဈ အပွညျ့အဝ ကွိုဆိုအပျပါသညျ။

သို့သောျလကျရှိအခြိနျတှငျ ငွိမျးစုစီဥပဒေ၊ နိုငျငံသားအခှငျ့အရေးကာကှယျသညျ့ဥပဒစေသညျတို့ကဲ့သို့ ပွညျသူတို့၏အခှငျ့အရေးကို ကငြ့ျသုံးဖောျဆောငျနိုငျရနျ ပွဌာနျးခဲ့သညျ့ဥပဒမြေားသညျပငျ ပွညျသူတို့အား ဖမျးဆီးတရားစှဲဆို ထောငျခရြနျ အမြားဆုံးအသုံးပွုသညျ့ ဥပဒပေုဒျမမြားဖွဈနသေညျကို စိတျမကောငျးစှာ တှေ့ရှိရပါသညျ။ ထို့ပွငျ အကွမျးဖကျမှုဥပဒဖွေငျ့ အရပျသူအရပျသားမြား ဖမျးဆီးစဈဆး ခံနရေခွငျးမြားလညျး တိုငျးရငျးသားဒသေအမြားအပွားတှငျ ရငျဆိုငျနကွေရပါသညျ။

ယနေ့ကာလသညျ မွနျမာနိုငျငံအနဖွေငျ့ ဒီမိုကရစေီရေး၊ ငွိမျးခမြျးရေးနှငျ့ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးတို့ကို အခွခေံကာ ဒီမိုကရစေီဖကျဒရယျပွညျထောငျစု တညျဆောကျနသေော အလှနျအရေးကွီးသညျ့ နိုငျငံရေးအခွအေနတေရပျကို ဖွတျသနျးနရေသညျ့ ကာလတရပျဟုဆိုနိုငျသညျ။ ထိုအခြိနျမြိုးတှငျ ပွညျသူလူထု၏ ယုံကွညျထောကျခံမှုနှငျ့အတူ နိုငျငံတကာမိသားစု၏ ဝိုငျးဝနျးပံ့ပိုးကူညီမှုမြားမှာလညျး မလှဲမသှလေိုအပျခကြျတရပျ ဖွဈပါသညျ။ ထို့ကွောငျ့ အစိုးရ၏ စီမံကိုငျတှယျဆောငျရှကျမှုမြားသညျ အခွခေံလူ့အခှငျ့အရေးနှငျ့ နိုငျငံသားအခှငျ့အရေးမြားအား လိုကျနာရနျလိုအပျသကဲ့သို့ နိုငျငံတကာ စာခြုပျစာတမျးမြား၊ စံခြိနျစံညှနျးမြားနှငျ့လညျး ဆနျ့ကငြျကှဲလှဲနမှေုမြား မရှိသငျ့ဟု ယုံကွညျပါသညျ။

အစိုးရမှ နိုငျငံရေးအကဉြျးသား အဓိပ်ပာယျဖှငျ့ဆိုခကြျကို တရားဝငျ မသတျမှတျ နိုငျသေးသရှေ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားသတျမှတျခကြျနှငျ့ ပတျသကျ၍ ဆကျလကျ၍ အငွငျးပှား နေဦးမညျသာဖွဈသညျ။ ထိုကွောငျ့ နိုငျငံရေးနှငျ့သကျဆိုငျသညျ့ အဖှဲ့အစညျး၊ လူပုဂ်ဂိုလျမြား၏ သဘောထားမြားပါဝငျသညျ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသား ဆိုငျရာ အဓိပ်ပာယျဖှငျ့ဆိုခကြျကို အစိုးရအနဖွေငျ့ တရားဝငျသတျမှတျနိုငျရနျ အမွနျဆုံးကွိုးစားဆောငျရှကျ ပေးပါရနျ မိမိတို့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျးက အလေးအနကျ တိုကျတှနျး လိုကျပါသညျ။ 

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး

သဘောထားထုတျပွနျခကြျအားဒေါငျးလော့ရယူရနျ Statement on PP definition 

နောကျဆကျတှဲ (က)

၂၅၊ ဇှနျ၊ ၂၀၁၄ ခုနှဈ အအေပေီပီအဖှဲ့ အလုပျရုံဆှေးနှေးပှဲမှ ရရှိလာတဲ့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားအဓိပ်ပါယျဖှငျ့ဆိုခကြျ

AAPP | Assistance Association for Political Prisoners » Blog Archive » နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက် (aappb.org)

နောကျဆကျတှဲ (ခ)

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) နှငျ့ နိုငျငံရေး အကဉြျးသားဟောငျးမြားအဖှဲ့ (FPPS) တို့သညျ အခွား မဟာမိတျအဖှဲ့မြားနှငျ့ ပူးပေါငျး၍ နှီးနှောဖလှယျပှဲတခုအား ၂၀၁၄ ခုနှဈ၊ ဩဂုတျလ ၁ရ ရကျနေ့နှငျ့ ၁၈ ရကျနေ့မြားတှငျ ကငြျးပခဲ့ပွီး နိုငျငံရေးအကဉြျးသား အဓိပ်ပာယျကို သတျမှတျခဲ့ကွပါသညျ။

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားအဓိပ်ပါယျဖှငျ့ဆိုခကြျ
မညျသူမဆို၊ မညျသညျ့အကွောငျးကွောငျ့ဖွဈစေ လှတျလပျမှု၊ တရားမြှတမှု၊ တနျးတူညီမြှမှု၊ လူ့အခှငျ့အရေးနှငျ့ တိုငျးရငျးသားအားလုံးပါဝငျသညျ့ နိုငျငံသားအခှငျ့အရေးတို့အတှကျ တိုကျရိုကျဖွဈစေ၊ သှယျဝိုကျ၍ဖွဈစေ လှုပျရှားဆောငျရှကျခွငျး၊ အားပေးကူညီခွငျး၊ ပူးပေါငျးကွံစညျပါဝငျခွငျး၊ ဆကျစပျပတျသကျခွငျးတို့ကွောငျ့ နိုငျငံရေးရညျရှယျခကြျဖွငျ့ ပွဈမှုကွောငျးအရဖွဈစေ၊ တရားမကွောငျးအရဖွဈစေ ဖမျးဆီး၊ထိနျးသိမျး၊ ပွဈဒဏျခမြှတျခံရသူမြား အားလုံးကိုလညျးကောငျး၊
ထို့အပွငျ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒေ အရဖွဈစေ၊ ဥပဒတေဈရပျရပျအရဖွဈစေ ဖှဲ့စညျးပေါျပေါကျလာသော မဏ်ဍိုငျ (၃)ရပျနှငျ့ လုပျငနျးအဖှဲ့မြား (သို့မဟုတျ) ပွညျထောငျစုအဖှဲ့ဝငျ လုပျငနျးအဖှဲ့မြား၏ ရပျတညျခကြျ၊ ဆောငျရှကျခကြျမြားအပေါျ နညျးလမျးအမြိုးမြိုးဖွငျ့ တဈဦးခငြျးဖွဈစေ၊ စုပေါငျး၍ဖွဈစေ၊ ကနျ့ကှကျခွငျး၊ ဟောပွောခွငျး၊ ရေးသားပုံနှိပျထုတျဝဖွေနျ့ခြိခွငျး၊ ဆန်ဒထုတျဖေါျခွငျး၊ မကြနေပျကွောငျး၊ ကနျ့ကှကျကွောငျးကို အခွားပုံသဏ်ဍာနျတဈခုခုဖွငျ့ လှုပျရှားဆောငျရှကျခွငျး၊ အားပေးကူညီခွငျး၊ ပူးပေါငျးကွံစညျခွငျး၊ ဆကျစပျပတျသကျခွငျး စသညျတို့ကွောငျ့ ပွဈမှုကွောငျးအရဖွဈစေ၊ တရားမကွောငျးအရဖွဈစေ ဖမျးဆီး၊ထိနျးသိမျး၊ ပွဈဒဏျခမြှတျခံရသူမြား အားလုံးကို လညျးကောငျး၊ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဟုသတျမှတျသညျ။