ပစ်ပယ်ချိုးနှိမ်ခံများအပါအဝင် အကျဉ်းထောင်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး အစီရင်ခံစာမိတ်ဆက်ပွဲ

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (အအေပေီပီ) သညျ သက်ကရာဇျ ၂၀၀ဝ ခုနှဈတှငျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဟောငျးမြားဖွငျ့ စတငျတညျထောငျခဲ့ပွီး ထိုငျးနိုငျငံ မဲဆောကျမွို့တှငျ စတငျအခွပွေုသညျ့ အကြိုးအမွတျမရှာသော/ မရယူသော အစိုးရမဟုတျသော လူ့အခှငျ့အရေးဆိုငျရာ အဖှဲ့အစညျးတဈခုဖွဈသညျ။ ၂၀၁၂ ခုနှဈတှငျ မွနျမာနိုငျငံတှငျ ပွနျလညျအခွခြေ၍ မွနျမာနိုငျငံရှိ လကျကနြျနိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား လှတျမွောကျရနျ စညျးရုံးလှုံ့ဆောျခွငျး၊ ထောကျပံ့ကူညီခွငျး၊ လှတျမွောကျလာပွီးနောကျ သူတို့၏ဘဝမြား ပိုမိုကောငျးမှနျလာစရေနျ ရုပျပိုငျးဆိုငျရာ၊ စိတျပိုငျးဆိုငျရာမြား ထောကျပံ့ကူညီပေးခွငျးမြားပွုလုပျပေးလြှကျရှိသညျ။ လှတျမွောကျပွီး နိုငျငံရေးအကဉြျးသားဟောငျးမြား လူ့အဖှဲ့အစညျးအတါငျး ပွနျလညျဝငျဆံ့နိုငျရနျနှငျ့ ဒီမိုကရစေီပွုပွငျပွောငျးလဲရေးဖွဈစဉျတှငျ ဘေးကငျးလုံခွုံစှာ ပါဝငျခှငျ့ရရှိစရေနျ စညျးရုံးလှုံ့ဆောျမှုပွုလုပျခွငျးမြား ဆောငျရှကျလကြျရှိသညျ။ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား၏ ဖွတျသနျးမှုမြားနှငျ့ နိုငျငံတဝှမျး လူ့အခှငျ့အရေးခြိုးဖောကျမှုမြားကို မှတျတမျးတငျခွငျး၊ နိုငျငံသားနှငျ့ နိုငျငံရေးအခှငျ့အရေးမြား အပွညျ့အဝရရှိခံစားစရေနျနှငျ့ အမြိုးသားပွနျလညျသငျ့မွတျရေးအတှကျ အထောကျအကူဖွဈစသေညျ့ အသှငျကူးပွောငျးရေးကာလ တရားမြှတမှုလုပျငနျးစဉျကိုလညျး ရညျရှယျခကြျတူ အဖှဲ့အစညျးမြားနှငျ့ လကျတှဲဆောငျရှကျလြှကျရှိသညျ။

www.aappb.org

နိဒါနျး
ရာစုဝကျနီးပါးမှားယှငျးသော ဖိနှိပျအုပျခြုပျမှုစနဈကို ဖွတျသနျးပွီးနောကျ ဒီမိုကရစေီအသှငျကူးပွောငျးမှု စတငျဖောျဆောငျလာခြိနျတှငျ အဖှဲ့အစညျးမြား၏ စံသတျမှတျခကြျမြား၊ သကျဝငျလှုပျရှားနသေော စနဈမြားအားလုံးသညျ ဒီမိုကရစေီစံခြိနျစံနှုနျးမြားနှငျ့ လိုကျလြောညီထှမှေုရှိအောငျ ပွောငျးလဲရနျ ကွိုးစားလာကွပါသညျ။ ထိုသို့စနဈမြားကို ပွောငျးလဲရနျ ကွိုးစားရာတှငျ အဓိက ပှတျတိုကျမှုဖွဈနရေသော အကွောငျးအရာမှာ မှားယှငျးသော ဖိနှိပျအုပျခြုပျမှုစနဈမြားအောကျတှငျ ပွဌာနျးထားသညျ့ဉပဒမြေားနှငျ့ ထိုဉပဒမြေားကို ကိုငျတှယျဆောငျရှကျနသေော ဗြူရိုကရစေီယန်တရား၏ စှဲမွဲနသေော အမူအကငြ့ျမြားပငျဖွဈပါသညျ။
အကဉြျးထောငျမြားသညျ နိုငျငံတောျ၏ လုံခွုံရေးကဏ်ဏတှငျ အဓိကကဩညျ့ institution ဖွဈသောျလညျး ပွညျသူလူထုနှငျ့ ဒီမိုကရစေီအသှငျပွောငျးလဲရေးကို ဆောငျရှကျနသေူအမြားစု၏ စိတျဝငျစားမှု နယျပယျအပွငျဘကျသို့ ရောကျနသေညျကို တှေ့မွငျရပါသညျ။ ဒီမိုကရစေီအရေး လှုပျရှားဆောငျရှကျနသေူမြားအနဖွေငျ့ အကဉြျးထောငျမြားကို နိုငျငံရေးသမားမြားနှငျ့သာ တှဲမွငျတတျကွပါသညျ။ အကဉြျးထောငျမြားအတှငျးရှိ အခွအေနနှေငျ့ လညျပတျနသေော စနဈတဈခုလုံးအား လေ့လာသိရှိမှု အားနညျးပါသညျ။
ထိုအခွအေနသေညျ အကဉြျးထောငျအား ဒီမိုကရစေီ အသှငျကူးပွောငျးမှုတှငျ မပါဝငျပဲ သီးခွား Institution တဈခုကဲ့သို့ ဖွဈသှားစပွေီး အကဉြျးထောငျအတှငျးရှိ အကဉြျးသားမြားအတှကျ အခွခေံလူ့အခှငျ့အရေး အလှယျတကူခြိုးဖောကျခံရသော အခွအေနဆေီသို့ ဦးတညျသှားစပေါသညျ။
မွနျမာနိုငျငံ၏ လကျရှိအကဉြျးထောငျမြားတှငျ ဒီမိုကရစေီစံနှုနျးနှငျ့ မကိုကျညီသော ရာဇဝတျမှုဉပဒမြေားဖွငျ့ ဖမျးဆီးခြုပျနှောငျထားသော အကဉြျးသားအရအေတှကျမှာ အဆမတနျမြားပွားနပေါသညျ။ အကဉြျးထောငျစနဈကို ပွုပွငျပွောငျးလဲရနျအတှကျ အကဉြျးထောငျအတှငျး ပကတိဖွဈပကြျနသေော အခွအေနမြေားကို သိရှိရနျမှာ အလှနျအရေးကွီးပါသညျ။
ဤအစီရငျခံစာသညျ အကဉြျးထောငျမြားအတှငျးရှိ KP ( Key Population) မြားဖွဈသော မူးယဈဆေးဝါးပုဒျမမြားနှငျ့ ကခြံခဲ့ရသညျ့ အကဉြျးသားမြား၊ ပွငျပလူ့အသိုကျအဝနျးတှငျပငျ ထိခိုကျခံစားလှယျသော အုပျစုမြားအဖွဈရှိနသေော လိငျလုပျသားမြား၊ မသနျစှမျးမြား၊ LGBT မြားအနဖွေငျ့ါ အကဉြျးထောငျမြားထဲသို့ အကဉြျးသား၊ အခြုပျသားမြားအဖွဈ ရောကျရှိသောအခြိနျတှငျ သူတို့၏ တှေ့ကွုံခဲ့ရသော အကဉြျးထောငျအတှငျး အခွအေနမြေားကို မေးမွနျး၍ စနဈတကြ ပွုစုထားခွငျးဖွဈပါသညျ၊ ယခုလေ့လာမှုအရ တှေ့ရှိခကြျမြားကို အကဉြျးထောငျစနဈ ပွုပွငျပွောငျးလဲရေး လုပျဆောငျရာတှငျ လိုအပျသော အခကြျအလကျမြားအဖွဈ ထညျ့သှငျးစဉျးစားနိုငျရနျ ရညျရှယျ၍ ဤစာတမျးကို ပွုစုတငျပွလိုကျပါသညျ။