စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် လတ်တလောဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသော အခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ နေ့စဉ်ထုတ်ပြန်ချက် အကျဉ်းချုပ်

ရကျစှဲ ဖဖေောျဝါရီလ ၂ရ ရကျ၊ ၂၀၂၁ ခုနှဈ

အကဉြျးခြုပျသုံးသပျခကြျ

‌ဖဖေောျဝါရီလ ၂၆ ရကျနေ့တှငျ မွနျမာနိုငျငံ၏ စဈအာဏာသိမျးမှုနှငျ့စပျလဉြျး၍ ကမ်ဘာ့ကုလသမဂ်ဂ အထှထှေညေီလာခံ၌ အလှတျသဘောအစညျးအဝေးကိုကငြျးပခဲ့ရာ ကုလသမဂ်ဂ၏ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ အထူးကိုယျစားလှယျ Christine Schraner Burgener က အာဏာသိမျးစဈတပျအား တရားဝငျအဖွဈ မသတျမှတျကွပါရနျ တိုကျတှနျးပွောဆိုခဲ့သညျ။ ယခငျက အစဉျအလာမရှိခဲ့ဖူးသော လုပျရပျတဈခုအဖွဈ ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ မွနျမာနိုငျငံသံအမတျကွီး ဦးကြောျမိုးထှနျးက အာဏာသိမျးမှုအားဆနျ့ကငြျရနျနှငျ့ ဒီမိုကရစေီနညျးကြ ရှေးကောကျထားသော အစိုးရဖကျမှ ရပျတညျပေးကွရနျ၊ ကမ်ဘာ့နိုငျငံမြားအား ပနျကွားခဲ့သညျ။ စိတျလှုပျရှားခံစားမှုပါသော မိနျ့ခှနျးနိဂုံးတှငျ သံအမတျကွီးက စဈအာဏာသိမျး မှုဆနျ့ကငြျရေးနှငျ့ ဒီမိုကရစေီထောကျခံရေး အလေး ပွုသညျ့ပုံစံ လကျသုံးခြောငျးထောငျ အလေးပွုခဲ့သညျ။

ယခငျ စဈအစိုးရလကျထကျအဆကျဆကျက ရိက်ခာဖွတျရေး၊ ရနျပုံငှဖွေတျရေး၊ သတငျးအခကြျအလကျဖွတျရေး၊ လူမြိုးစု လကျနကျကိုငျဒသေနပွေညျသူမြားအား စုဆောငျးပွောငျးရှေ့ပဈရေးဟူသညျ့ ကွမျးတမျးသော ဖွတျလေးဖွတျ ဗြူဟာကို ကငြ့ျသုံးခဲ့သညျ။ လူမြိုးစုလကျနကျကိုငျတောျလှနျရေးဒသေတှငျး နထေိုငျသညျ့ လူ့ အဖှဲ့အစညျးအားလုံးကို နရောပွောငျး ရှေ့ကာ အငတျထားခွငျး၊ ပွငျပကမ်ဘာနှငျ့ အဆကျဖွတျခွငျး၊ သတျဖွတျခွငျးတို့ ပွုလုပျခဲ့ရာ ယခုအာဏာသိမျးပွီးသညျ့ အခါတှငျလညျး ယငျးဗြူဟာအတိုငျးပငျ ငွိမျးခမြျးစှာ ဆန်ဒပွသူမြားအပေါျ ပွုလုပျဆောငျရှကျလကြျရှိသညျ။ လကျရှိ အာဏာသိမျးစဈတပျသညျ သတငျးဖွတျခွငျး၊ အဖှဲ့အစညျးမြား အဆကျအသှယျဖွတျခွငျး၊ ပွညျသူ့အထောကျအပံ့ရငျးမွဈ ပစ်စညျးမြား ဖွတျခွငျး၊ ပွညျသူ့လုံခွုံရေးနှငျ့ ငွိမျးခမြျးရေးဖွတျတောကျခွငျးမြားကို ပွုလုပျလကြျရှိသညျ။ မွနျမာပွညျသူမြားနှငျ့ နိုငျငံတကာမှ သတငျးအခကြျအလကျမြားကို အခြိနျနှငျ့တပွေးညီပေးပို့နသေညျ့ သတငျးမီဒီယာသမားမြားကိုလညျး မတရားဖမျးဆီးမှုမြား ပွုလုပျလကြျရှိပါသညျ။

အငျတာနကျပိတျဆို့တားမွဈထားခွငျးနှငျ့ ဖိနှိပျရေးဆိုငျရာ ဥပဒပွေငျဆငျခွငျးမြားမှာ ကိုဗဈကာလအတှငျး လူထုအား အသိပေးရနျလိုအပျသညျ့ လှတျလပျသော သတငျးမီဒီယာမြားကိုလညျးကောငျး၊ ညအခြိနျစီးနငျးတိုကျခိုကျမှုမြား ပွုရနျ အတှကျလညျးကောငျး၊ အကွမျးဖကျစဈအုပျစု၏ဘကျတောျသားမြား လှုပျရှားနိုငျစရေနျအတှကျလညျးကောငျး ရညျရှယျ ထားခွငျးဖွဈသညျ။ သမဂ်ဂမြား၊ ဆန်ဒပွပွညျသူမြားနှငျ့ပတျသကျ၍ အာဏာသိမျးစဈအုပျစု၏ ထုတျပွနျ ကွညောသော ကွညောခကြျမြားမှာ လှတျလပျစှာစုဝေးစညျးရုံးခှငျ့ဆိုငျရာ အခွခေံလူ့အခှငျ့အရေးကို ခြိုးဖောကျခွငျး ဖွဈသညျ။ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့မြားက စားနပျရိက်ခာမြားနှငျ့ ဆေးဝါးပစ်စညျးမြား လုယကျယူငငျခွငျး၊ အာဏာဖီဆနျရေး လှုပျရှားမှုတှငျ ပါဝငျသညျဟုဆိုကာ သယျယူပို့ဆောငျရေး ယာဉျရထားမြားကို အပိုငျစီးခွငျးတို့မှာ ငွိမျးခမြျးစှာဆန်ဒပွသူတို့၏ ရုပျဝတ်ထုရငျးမွဈမြားကို ထိခိုကျနဈနာစရေနျ ဦးတညျခကြျထားခွငျး ဖွဈသညျ။ စဈတပျသညျ စဈမွပွေငျစဈဆငျရေး တဈခုနှငျ့မခွား ပွညျသူမြား၏ ငွိမျးခမြျးရေးနှငျ့ လုံခွုံရေးကို ပဈမှတျထား ရညျရှယျတိုကျခိုကျလကြျရှိရာ ဖမျးဆီးမှုမြား ထိခိုကျဒဏျရာရမှုမြားနှငျ့ အသကျဆုံးရှုံးသကြေမှေုမြားမှာ ဆကျလကျ တိုးပှားလကြျရှိသညျ။ ထိုကဲ့သို့ လုပျဆောငျခကြျမြားမှာ ရာဇဝတျသားမြား၏ စိတျသဘောထားမြားအတိုငျး လုပျဆောငျနသေညျဖွဈရာ မွို့ပွမြားမှာ စဈပှဲဒသေအဖွဈ ဖွဈလာပွီး စိုးရိမျထိတျလနျ့မှုမြား လှမျးမိုးလကြျရှိနသေညျ။ ငွိမျးခမြျးမှုအား ခွိမျးခွောကျခွငျး၊ ရနျလိုသညျ့ပွုမူခွငျးမြားကို တုံ့ပွနျရေးနှငျ့ပတျသကျ၍လညျးကောငျး၊ တာဝနျရှိပုံမြားနှငျ့ပတျသကျ၍လညျးကောငျး ကုလသမဂ်ဂပဋိဉာဏျစာခြုပျ အပိုဒျ ၆ နှငျ့ ရ တို့တှငျ တိကစြှာ သတျမှတျပွဌာနျးထားသညျ့အတိုငျး မွနျမာနိုငျငံမှ စဈအာဏာသိမျးအုပျစုအား အပွညျ့အဝ အရေးယူဆောငျရှကျရမညျဖွဈသညျ။

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) ၏ မှတျတမျးပွုခကြျမြားအရ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့မှ ဖဖေောျဝါရီလ ၂ရ ရကျနေ့ထိ စုစုပေါငျး ဖမျးဆီး၊ တရားစှဲဆို၊ ပွဈဒဏျခမြှတျခွငျးခံထားရသူ (၈၅၄) ဦးထိရှိခဲ့ပွီ ဖွဈသညျ။ ၎င်းငျးတို့အနကျမှ ထောငျဒဏျခမြှတျခွငျးခံထားရသူ (၄) ဦး၊ အမှုဖှငျ့ခွငျးခံထားရပွီး ဖမျးဝရမျးထုတျခွငျးခံထားရသောကွောငျ့ တိမျးရှောငျနသေူ (၆၁) ဦး နှငျ့ ပွနျလညျ လှတျမွောကျလာသူ (၈၃) ဦးရှိခဲ့သညျ။ ထို့ကွောငျ့ လကျရှိ အခြိနျအထိ (၇၇၁) ဦးမှာ ဖမျးဆီး၊ တရားစှဲဆို၊ ပွဈဒဏျခမြှတျခွငျးခံထားရသညျ။  ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့မှ ယနေ့ ဖဖေောျဝါရီလ ၂၅ ရကျနေ့ထိ ငွိမျးခမြျးစှာဆန်ဒပွမှုအပါအဝငျ အကွမျးဖကျခံရ၍ ကဆြုံးသူ (၈) ဦးထိရှိခဲ့ပွီဖွဈပါသညျ။

ယနေ့အဖမျးအဆီးစာရငျးတှငျ မိမိတို့အနဖွေငျ့ ယခုအခြိနျအထိ ဖမျးဆီးခွငျးခံရသူ (၇၅) ဦး၏အမညျစာရငျးကိုရရှိခဲ့၍ မှတျတမျးပွုထားခဲ့ပါသညျ။ သို့သောျလညျး ရနျကုနျမွို့အပါအဝငျ အခွားဒသေအသီးသီး၌ ရာပေါငျးမြားစှာသောပွညျသူတှေ ဖမျးဆီးခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ မိမိတို့အနဖွေငျ့ ဆကျလကျစုံစမျးလကြျရှိပွီး ရရှိလာသညျ့အခကြျအလကျမြားကို ဆကျလကျ ထုတျပွနျပေးသှားမညျဖွဈပါသညျ။

အသေးစိတျဖွဈစဉျမြား_

ယမနျနေ့က ခငြျးပွညျနယျ၊ ဟားခါးမွို့တှငျ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆနျ့ကငြျကွောငျး ဆန်ဒပွသူမြားအား မွနျမာ့စီးပှားရေး ဘဏျရှေ့၌ ရဲတပျဖှဲ့မှ ရကေားဖွငျ့  ရထေိုးပကျနစေဉျ သနေတျတဈခကြျပဈဖောကျခဲ့ပွီး လူစုခှဲခဲ့သညျ။

ရဲတပ်ဖွဲ့၊ စစ်တပ်နှင့် အတူအကြမ်းဖက်မှုကျူးလွန်သည့် အရပ်ဝတ်လူပေါင်းများစွာမှ ဒုတ်၊ ဓါး၊ သေနတ်အပါအဝင် သေစေနိုင်သည့်လက်နက်များဖြင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ စစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်သူများအား အကြမ်းဖက်ဖြိုခွဲမှုမြင်ကွင်းများ

ရဲတပျဖှဲ့က အကွမျးဖကျဖွိုခှငျးနသေညျ့ ရနျကုနျ၊ မွနေီကုနျးတှငျ သတငျးရယူနစေဉျ Myanmar Nowသတငျးထောကျ မကဇှေနျနှေးကို ရဲတပျဖှဲ့က ဖမျးဆီးသှားခဲ့သညျ။ လှညျးတနျးတှငျ ပွုလုပျနသေညျ့ ပွညျသူမြား၏ စဈအာဏာသိမျးမှု ဆနျ့ကငြျဆန်ဒပှဲကို သတငျးယူနသေညျ့ သတငျးသမားမြားကို ဖမျးဆီးရနျ ‘မီဒီယာတှကေိုဖမျး’ဟု ရဲတပျဖှဲ့ဝငျအခငြျးခငြျး အမိနျ့ပေးပွောဆိုနကွေသညျ။ ရဲတပျဖှဲ့က လှညျးတနျးပတျဝနျးကငြျရှိ လမျးကွိုလမျးကွာအတှငျးထိ သတငျးသမားမြားကို လိုကျလံ ဖမျးဆီးလကြျရှိရာ သတငျးရယူနသေညျ့ AP သတငျးဌာနမှ ကိုသိနျးဇောျနှငျ့ MPA သတငျးဌာနမှ ကိုရဲမြိုးခနျ့တို့ကိုလညျး လုံခွုံရေးအဖှဲ့ဝငျမြားမှ ဖမျးဆီးခဲ့ကွသညျ။ 

မကှေးမွို့ သစ်စာလမျးပေါျရှိ စဈအာဏာသိမျးမှုဆနျ့ကငြျရေးဆန်ဒပွလူထုကို မီးခိုးဗုံးမြားအသုံးပွု၍ ဖွိုခှငျးခဲ့ပွီး ထိုနရောတှငျ သတငျးယူနသေညျ့ မွလေတျဂြာနယျသတငျးထောကျ မဇာဇာ (မကှေး)ကို ယနေ့နံနကျ ၁ဝ နာရီဝနျးကငြျတှငျ ရဲတပျဖှဲ့က ဖမျးဆီးခဲ့သညျ။ သတငျးထောကျနှငျ့အတူ လူ ၁ဝ ဦးထကျမနညျးကို ဖမျးဆီးထိနျးသိမျးထားသညျ့အပွငျ ရောငျစုံမတေ်တာလူမှုကူညီရေးအသငျး ဥက်ကဌ ကိုအောငျမြိုးနိုငျအပါအဝငျ ပရဟိတ အသငျးဝငျ ၃ ဦးကိုလညျး ဖမျးဆီးထိနျးသိမျးခဲ့သညျ။

ရနျကုနျ မွနေီကုနျးလမျးဆုံနှငျ့ စမျးခြောငျးမွို့နယျတို့တှငျ ရဲတပျဖှဲ့က သနေတျ၊ မကြျရညျယိုဗုံးတို့ကို အသုံးပွု၍ လကျနကျမဲ့ ဆန်ဒပွသူမြားကို ပဈခတျဖမျးဆီးလကြျရှိရာ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ဆနျ့ကငြျဆန်ဒပွနသေညျ့ လူမြိုးပေါငျးစုံအထှထှေေ သပိတျစဈကွောငျးမှ တိုငျးရငျးသား ၆ ဦးထပျမံဖမျးဆီးခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ ပွညျသူမြားအား အကွမျးဖကျဖွိုခှငျးနသေညျ့ ရဲတပျဖှဲ့သညျ စမျးခြောငျးမွို့နယျအတှငျးရှိ ရပျကှကျလမျးကွားမြားအတှငျးကိုပါ ပိတျဆို့ နရောယူထားကွပွီး စဈအာဏာသိမျးမှုဆနျ့ကငြျဆန်ဒပွရနျ လမျးပေါျထှကျလာသူမှနျသမြှကို ဖမျးဆီးနခွေငျးဖွဈသညျ။ လှညျးတနျးစငျတာနှငျ့ လှညျးတနျးလူကူးတံတားအောကျတှငျ ယနေ့နံနကျပိုငျးကတညျးက လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျမြားသညျ အငျအားအလုံးအရငျးဖွငျ့ နရောယူထားပွီး ဆန်ဒပွသူမြားကို မကြျရညျယိုဗုံးမြား၊ သနေတျမြားဖွငျ့ ဆကျတိုကျပဈခတျ၍ ရိုကျနှကျဖမျးဆီးခဲ့သညျ။ လှညျးတနျးရှိ ပွညျသူမြားကို အကွမျးဖကျဖွိုခှငျးသညျ့ ရဲတပျဖှဲ့သညျ ဆန်ဒပွပွညျသူမြားအား လမျးကွိုလမျးကွားအတှငျး အထိ လိုကျလံဖမျးဆီးမှုမြားပွုလုပျခဲ့သညျ။ ထို့အပွငျ အမရေိကနျသံရုံးအပါအဝငျ နိုငျငံတောျ၏ အတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျအိမျ တညျရှိသညျ့ တက်ကသိုလျရိပျသာလမျးတလြှောကျ လုံခွုံရေးအငျအား အမြားအပွားခထြားသညျဟု သိရသညျ။ ထို့အပွငျ ရနျကုနျမွို့လယျခေါငျ ဆူးလတှေငျလညျး စဈအာဏာသိမျးမှုဆနျ့ကငြျရေးဆန်ဒပွနသေူမြားကို ရဲတပျဖှဲ့က လိုကျလံဖမျးဆီး လကြျရှိသညျ။

ရနျကုနျမွို့၊ တာမှမွေို့နယျရှိ အိုးရှငျးစငျတာအနီးတှငျ တပျထုတျကုနျမြားမဝယျယူရေးအတှကျ ‘ မဝယျနဲ့ ကမျပိနျး’ကို ပွုလုပျဆန်ဒပွနကွေသညျ့ လူထုကို နံနကျ ၁ဝ နာရီခှဲ ဝနျးကငြျခနျ့၌ ရဲနှငျ့တပျအငျအားအမြားအပွားဖွငျ့ လာရောကျဖမျးဆီးခဲ့သညျ။ တာမှအေဝိုငျးရှိ Ocean Centre အတှငျးတှငျ ဆန်ဒပွလူငယျ ၁၀ဝ ဝနျးကငြျပိတျမိနပွေီး Centre ရှေ့၌ စဈတပျ၊ ရဲကားမြား ပိတျဆို့ထားပွီး  အခြုပျကား ၃ စီးတှငျ လူပွညျ့လုနီးပါး ဖမျးဆီးထားသညျ။ ရပျကှကျနပွေညျသူတခြို့က ဖမျးဆီးထားသူမြားကိုပွနျလှတျပေးရေးတောငျးဆိုသောကွောငျ့ မကြျရညျယိုဗုံးမြားဖွငျ့ ထပျပွီး လူစုခှဲခွငျးခံခဲ့ရသညျ။  ရနျကုနျမွို့တှငျ ဖမျးဆီးခွငျးခံရသူမြားအား ရဲအခြုပျကား ၁ဝ စီးခနျ့ဖွငျ့ အငျးစိနျထောငျသို့ ယနေ့ညနပေိုငျးတှငျပို့ဆောငျခဲ့ကွောငျး အငျးစိနျထောငျအနီးနထေိုငျသူမြားမှပွောကွားခဲ့ပါသညျ။

မန်တလေး မဟာအောငျမွမွေို့နယျ ၃၈ လမျး ၈၆ လမျး ငှတေောငျတိုကျမကွီးတှငျ ယနေ့နံနကျက စုရပျလုပျပွီး စဈအာဏာရှငျဆနျ့ကငြျရေး ခြီတကျဆန်ဒပွသညျ့ မွတောငျငွိမျးခမြျးရေးစဈကွောငျးကို စဈကား၊ ရဲကားအမြားအပွားဖွငျ့ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျ အငျအားအလုံးအရငျးအသုံးပွုကာ ပိတျဆို့ ဖွိုခှငျးခဲ့သညျ။ ပခုက်ကူမွို့ စဈအာဏာရှငျဆနျ့ကငြျရေး ခြီတကျဆန်ဒပွသညျ့ သပိတျစဈကွောငျးကို လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျမြားက သနေတျဖွငျ့ ပဈဖောကျ၍ လူစုခှဲပွီး ၁၅ ဦးခနျ့ကို ဖမျးဆီးခေါျဆောငျသှားခဲ့သညျ။ မကှေးတိုငျးဒသေကွီး၊ ပခုက်ကူမွို့နယျ၊ အာဇာနညျလမျး နှငျ့ ဗိုလျခြုပျလမျးထောငျ့တှငျ စဈတပျက နံနကျ ၉ နာရီခနျ့တှငျ မွို့နယျအတှငျးငွိမျးခမြျးစှာ ဆန်ဒပွသူမြားကို အကွမျးဖကျဖွိုခှငျးခဲ့သညျ့အတှကျ အမြိုးသမီးတဈဦး သနေတျထိမှနျဒဏျရာရရှိကာ ကနြျအမြိုးသမီးတဈဦးလညျး ထိခိုကျဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။ သနေတျမှနျသညျ့မြိုးသမီးနှငျ့ ဆန်ဒပွကွသူမြားအနကျမှ ၁၃ ဦးခနျ့ကို ပခုက်ကူမွို့အနီးရှိ တပျရငျး ၂၅၉ အတှငျးခေါျဆောငျသှားခဲ့သညျ။

မုံရှာမွို့၊ အေးသာယာရပျ ဗိုလျခြုပျလမျး ပငျမ ဆန်ဒပွ သပိတျစဈကွောငျးအခွစေိုကျ တညျရှိရာ ပွသာဒျကြောငျးတိုကျရှေ့တှငျ နံနကျ ၉ ခှဲက စတငျပွီး လူစုဖွိုခှဲရာမှာ ရပေိုကျဖွငျ့ထိုးခွငျး၊ ရာဘာကညြျပဈခတျခွငျး၊ ရာဘာတုတျမြားဖွငျ့ ရိုကျနှကျခဲ့ရာ ဆန်ဒပွသူအမြား ထိခိုကျဒဏျရာရရှိခဲ့ပွီး ပွညျသူ အမြားအပွား ဖမျးဆီးခွငျးခံခဲ့ရကာ ဖမျးဆီးခွငျးခံထားရသူမြားအနကျ  မုံရှာဂဇေကျသတငျးဌာနတညျထောငျသူ ကိုကိုလေးသညျလညျး ရိုကျနှကျဖမျးဆီးခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီး၊  မုံရှာမွို့၌ ဖမျးဆီးခွငျးခံထားရသညျ့ ကြောငျးသားမြား နှငျ့ ဆရာမြားကိုပွနျလှတျပေးရနျအတှကျ မွငျးမူလမျး ခငြျးတှငျးရတနာဈေးအနီးတှငျ ဆန်ဒပွနသေညျ့ လူအုပျကို နေ့လယျ ၁နာရီ ဝနျးကငြျခနျ့၌ ရဲ နှငျ့ စဈကားမြားမှ ပဈခတျဖွိုခှငျးခဲ့သညျ့အတှကျ ဒဏျရာရရှိခဲ့ကွသညျ။ မုံရှာမွို့တှငျ ယ​နေ့ရဲနှငျ့စဈတပျ၏ ပဈခတျမှု​ကွောငျ့ ပညာရေးပါရဂူဘှဲ့ရ ဒေါကျတာ မွတျသူဇာခငျသညျ ဆီးခုံကို ကဉြျဆံထိမှနျ၍ အရေးပေါျအခွအေနရေောကျနပွေီး ရဲနှငျ့စဈတပျက ကညြျအစဈမြားကို အသုံးပွုသောကွောငျ့ ဒဏျရာရရှိသူအလှနျမြားပွား​ကွောငျး၊ ဖမျးဆီးခွငျးခံထားရသူ ၃၀ဝ နီးပါးရှိကာ ရဲနှငျ့စဈတပျက ကွိုးတုပျရိုကျနှကျ​ကွောငျး၊ မုံရှာတဈမွို့လုံး လမျးမြားကို စဈတပျနှငျ့ရဲက ပိတျဆို့ထား​​ကွောငျး သိရှိရသညျ။

စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီး၊ စဈကိုငျးမွို့၊ ခုတငျ ၂၀ဝ ဆေးရုံမှ မွို့ခံပွညျသူမြား လှူဒါနျးထားသညျ့ ဆေးပစ်စညျးမြား သိမျးဆညျးထားသောအိမျသို့ ယနေ့နံနကျပိုငျးတှငျ ရဲနှငျ့ စဈတပျမှ ဝငျစီးပွီး ဆေးပစ်စညျးမြားအား ယူဆောငျသှားပွီး ယူဆောငျသှားသော ပစ်စညျးမြားမှာ အောကျစီဂငြျဘူးမြား၊ မကျဈ၊ ဟနျးဂယြျ နှငျ့ PPE ဝတျစုံမြား၊   ဒေါျခငျကွညျဖောငျဒေးရှငျးမှ လှူဒါနျးထားသညျ့ ဆေးပစ်စညျးမြား၊  စုစုပေါငျး ၅၆ သတေ်တာခနျ့ ရှိသညျဟု ဒသေခံမြားထံမှ သိရှိရသညျ။

မှနျပွညျနယျ၊ ရေးမွို့နယျ၌ စဈအာဏာရှငျဆနျ့ကငြျရေး လူထုလှုပျရှားမှုအဖွဈ ဒသေခံအငျအား ၃၀၀ဝ နှငျ့အတူ ဌာနဆိုငျရာဝနျထမျးအခြို့ ပူးပေါငျးပါဝငျဆန်ဒပွခဲ့ကွရာ မွို့နယျရဲတပျဖှဲ့မှူး ဦးဆောငျသညျ့ ရဲတပျဖှဲ့ဝငျအငျအား ၄ဝ ခနျ့  ရောကျရှိလာပွီး လူစုခှဲခဲ့သညျ။ တနငျ်သာရီတိုငျး ထားဝယျမွို့က စဈအာဏာရှငျဆနျ့ကငြျရေး ဆန်ဒပွသူမြားကို ရဲတပျဖှဲ့က သနေတျဖွငျ့ ပဈခတျပွီး မကြျရညျယိုဗုံးမြားအသုံးပွုကာ ဖွိုခှငျးခဲ့သညျ။ မွိတျမွို့တှငျလညျး လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျမြားက သပိတျစဈကွောငျးမြားကို ဖွိုခှငျးရုံသာမက ရပျကှကျအတှငျးရှိ အိမျမြားအထိ ဝငျရောကျရိုကျနှကျ၍ ဖမျးဆီးခွငျးမြား၊ ကား၊ ဆိုငျကယျမြားကို ရိုကျနှကျဖကြျဆီးခွငျးမြားကို ပွုလုပျခဲ့ကွသညျ။ ထို့အပွငျ ပွညျသူလူထု မတညျမငွိမျဖွဈစရေနျ နေ့ခငျးအခြိနျ မီးကှငျးမြားပဈကာ မီးရှို့ခွငျးမြားကိုလညျး ပွုလုပျနသေညျ့အပွငျ ဆန်ဒပွသူမြား၏ ဆိုငျကယျမြားကိုပါ စဈတပျက ကားပေါျတငျသှားပွီး တပျတှငျး၌ တဈစီး ငါးသောငျးနှငျ့ ပွနျလာထုတျဖို့ ပွောသှားသညျဟု သိရှိရသညျ။ မွိတျမွို့ မွို့သဈတံတားဦးတှငျလညျး ပွညျသူမြား၏ ဆိုငျကယျမြားကို ရဲကားဖွငျ့ဝငျတိုကျပွီး ပွညျသူမြားကို ဖမျးဆီးလကြျရှိသညျ။

ကခငြျပွညျနယျ၊ ဝိုငျးမောျမွို့၌ ယနေ့နံနကျအစောပိုငျးတှငျ စဈအာဏာရှငျ အလိုမရှိကွောငျး ဆန်ဒထုတျဖောျနစေဉျ ရဲ၊ စဈသားမြားမှ ဖွိုခှငျးခဲ့ပွီးနောကျ မူလတနျးကြောငျးအုပျဆရာမကွီးတဈဦး အပါအဝငျ အမြိုးသမီး နှဈဦး ဖမျးဆီးခွငျးခံခဲ့ရသညျဟု သိရှိရသညျ။

ယမနျနေ့ညအခြိနျတှငျ နပွေညျတောျ၊ ဇဗ်ဗူသီရီမွို့နယျ၊ ဝဏ်ဏသိဒ်ဓိရပျကှကျ၊ လှထိပျခေါငျ(၁)လမျးအတှငျးသို့  လုံခွုံရေး တပျဖှဲ့ဝငျမြားသညျ အခြုပျကား အပါအဝငျ ကား ၁ဝ စီးခနျ့ဖွငျ့ ရောကျရှိလာခဲ့ပွီး သတ်ထုတှငျးဦးစီးဌာနမှ ဝနျထမျး ၁ ဦး၊ ယဉျကြေးမှုဦးစီးဌာနမှ ဝနျထမျး ၁ ဦးနှငျ့ ရနေံထှကျပစ်စညျးကွီးကွပျစဈဆေးရေး ဦးစီးဌာနမှ ဝနျထမျး ၂ ဦး၊ စုစုပေါငျး ဝနျထမျး ၄ ဦးနှငျ့ အဆိုပါလမျးတှငျ ဖှငျ့လှဈထားသညျ့ သာထူးစားသောကျဆိုငျပိုငျရှငျ နှငျ့ မငျးခနျ့ စားသောကျဆိုငျ ပိုငျရှငျ ၂ ဦးတို့ကို ဖမျးဆီးသှားခဲ့သညျ့အပွငျ ဆိုငျအတှငျးရှိ  ဘီယာ၊ အရကျတို့ကို ရဲမြားမှ ယူဆောငျသှားခဲ့သညျဟု သိရှိရသညျ။ ထို့ပွငျ ဆိုငျကယျ အစီး ၂ဝ ခနျ့ကိုလညျး ကရိနျးဖွငျ့ မတငျ၍ ယူဆောငျသှားခဲ့သညျဟု သိရှိရသညျ။

၂၀၂ဝ ရှေးကောကျပှဲ အနိုငျရလှတျတောျကိုယျစားလှယျမြားနှငျ့ ဖှဲ့စညျးထားသညျ့ ပွညျထောငျစုလှတျတောျ ကိုယျစားပွု ကောျမတီ (CRPH) က မွို့နယျ၊ ရပျကှကျ၊ ကြေးရှာအလိုကျ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့မြား ဖှဲ့ရနျ တိုကျတှနျးပွီးခြိနျတှငျ မုံရှာမွို့က ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ကို စဈကိုငျးတိုငျး အမြိုးသားလှတျတောျကိုယျစားလှယျ ဒေါျသီတာဝငျး ဦးဆောငျပွီး တိုငျးလှတျတောျ ကိုယျစားလှယျ နှဈဦးအပါအဝငျ၊ ရှေ့နမြေား၊ ကြောငျးဆရာမမြား၊ လူမှုကူညီရေးအသငျးအဖှဲ့မြား၊ နိုငျငံရေးသမားမြားနှငျ့ ဦးဆောငျအဖှဲ့ဝငျ ၁ဝ ဦးဖွငျ့ ဖှဲ့စညျးလိုကျသညျ။ မုံရှာသညျ ပွညျသူ့အုပျခြုပျရေးအဖှဲ့ကို ဖှဲ့စညျး လိုကျသညျ့ ပထမဆုံးမွို့လညျးဖွဈသညျ။

ပဲခူးတိုငျးဒသေကွီး၊ ဖွူးမွို့နယျ ကညှတျကှငျးနယျမွရေဲစခနျးက ရဲတပျသားတဈဦးသညျ အာဏာဖီဆနျရေးလှုပျရှားမှု (CDM) ၌ ပါဝငျလာပွီး အဖမျးမခံနိုငျကွောငျးနှငျ့ ပွညျသူ့အစိုးရ အာဏာပွနျလညျရရှိခြိနျမှ တာဝနျပွနျလညျ ထမျးဆောငျမညျဟု ဆိုကာ စခနျးကိုမပွနျတော့ဘဲ တိမျးရှောငျလကြျရှိသညျဟု သိရှိရသညျ။ ဧရာဝတီတိုငျးဒသေကွီး၊ ပုသိမျမွို့တှငျ စဈအာဏာရှငျဆနျ့ကငြျရေးဆန်ဒပွသညျ့အတှကျ ဖဖေောျဝါရီလ ၁၂ ရကျနေ့၌ ဖမျးဆီခွငျးခံခဲ့ရသညျ့ ကိုမငျးသားကွီး (ခ)  ဦးသိနျးစိုးဦး၏ ဇနီးဖွဈသူ ဒေါျစန်ဒာဝငျးကို အရပျဝတျနှငျ့ လူ သုံးဦးမှ ဖဖေောျဝါရီလ ၂ရ ရကျနေ့ညနပေိုငျးတှငျ ဖမျးဆီးခဲ့သညျ။ ကိုမငျးသားကွီး အပါအဝငျ ဖမျးဆီးခွငျးခံရသူမြားအား သဘာဝဘေးအန်တရာယျဆိုငျရာစီမံခနျ့ခှဲမှုဥပဒေ ပုဒျမ ၂၅ ဖွငျ့ စှဲဆိုထားပွီး ၎င်းငျးတို့ထဲမှ တဈခြို့ကို ဗီဒီယိုအှနျလိုငျး စနဈဖွငျ့ မနေ့က ရုံးထုတျစဈဆေးခဲ့သညျဟု ဖမျးဆီးခွငျးခံရသူမြား၏ မိသားစုဝငျမြားမှ ပွောကွားခဲ့သညျ။ 

ဖဖေောျဝါရီလ ၂ရ ရကျနေ့ နံနကျ ၁ဝ နာရီကြောျ၌ မန်တလေးတိုငျးဒသေကွီး၊ စဉျ့ကိုငျမွို့နယျ ပွညျသူ့လှတျတောျ မဲဆန်ဒနယျမွမှေ ဝငျရောကျ အရှေးခံပွီး အနိုငျရရှိခဲ့သညျ့ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ (NLD) ပါတီမှ ဒေါျဝငျးမွမွသညျ မန်တ​လေးမွို့၊ ၆၂ လမျး​ပေါျရှိ ပါတီရုံး​ရှေ့၌​ ထိုငျ​နစေဥျ  စဈတပျ နှငျ့ ရဲတပျဖှဲ့ဝငျ​မြားက အမညျနဲ့တကှ ဝငျရောကျဖမျးဆီးသှား ခဲ့သညျ။ သူမနှငျ့အတူ တိုငျးအလုပျအမှု​ဆောငျ ဦး​အေးသိနျးကိုပါ ဖမျးဆီးသှားခဲ့သညျ။

ဖဖေောျဝါရီလ ၂၆ ရကျနေ့ ည ၈ နာရီအခြိနျတှငျ မွနျမာအသံနှငျ့ ရုပျမွငျသံကွား (MRTV) မှ အလုပျသမား အဖှဲ့အစညျး မြားအား မတရားအသငျးဖွငျ့ကွညောခဲ့ပါသညျ။ အဆိုပါ အဖှဲ့အစညျးမြားမှာ ဗမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာ အလုပျသမား သမဂ်ဂမြား အဖှဲ့ခြုပျ၊ အလုပျသမားအခငြျးခငြျးရိုငျးပငျးကူညီရေးအဖှဲ့၊ အနာဂတျအလငျးတနျးဆုံမှတျ၊ Action Labour Right၊ All Myanmar Trade Union Network၊ Agriculture Freedom of Myanmar၊ Association for Labour Development၊ Labour Power Group၊ Federation of General Worker Myanmar၊ Freedom and Labour Action Group၊ We Generation၊ ရောငျခွညျဦး အလုပျသမားမြားအဖှဲ့၊ သှေးစညျးညီညှတျသော သမဂ်ဂမြားအဖှဲ့ခြုပျမွနျမာ၊   အလုပျသမား သမဂ်ဂမြားပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေးကောျမတီ၊ မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာရနေံအလုပျသမားသမဂ်ဂမြားအဖှဲ့ခြုပျ၊ စကျမှုလုပျငနျး ဆိုငျရာ အမြိုးသမီးအလုပျသမားမြား အစညျးအရုံး တို့ဖွဈသညျ။

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) မှ လကျရှိအခွအေနမြေားကို နေ့စဉျ စောငျ့ကွညျ့ မှတျတမျးတငျသှားမညျဖွဈပွီး စဈအာဏာသိမျးမှုနှငျ့ပတျသကျ၍ ဖမျးဆီး၊တရားစှဲဆို၊ ပွဈဒဏျ ခမြှတျခွငျးခံထားရသူမြား၏ စာရငျးကို နေ့စဉျထုတျပွနျသှားမညျဖွဈသညျ။

အရပျဘကျအဖှဲ့အစညျးမှ ခေါငျးဆောငျမြား၊ အရပျသားမြား၊ တကျကွှလှုပျရှားသူမြား၊ သတငျးသမားမြား၊ CDM လှုပျရှားနသေညျ့ ဝနျထမျးမြားစသညျ့ နယျပယျအသီးသီးမှ မညျသူမဆို ဖမျးဆီး၊ထိနျးသိမျးခွငျးခံထားရသညျကို သိရှိပါက အောကျပါလိပျစာမြားသို့  ဆကျသှယျ၍ အသိပေး၊ အကွောငျးကွား နိုငျပါသညျ။

Email :   info@aappb.org

Facebook : https://web.facebook.com/burmapoliticalprisoners/

Twitter : https://twitter.com/aapp_burma

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP)

မတရားဖမျးဆီးခံခဲ့ရသညျ့စာရငျး ဒေါငျးလော့ရယူရနျ Recent Arrests List (Last Updated on 27 Feb 21)

နေ့စဉျထုတျပွနျခကြျအားဒေါငျးလော့ရယူရနျ 27 Feb burmese