စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် လတ်တလောဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသော အခြေအနေများနှင့်ပတ်သက်၍ နေ့စဉ်ထုတ်ပြန်ချက် အကျဉ်းချုပ်

ရက်စွဲ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက်၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်
စစ်အာဏာသိမ်းမှုသည် ၁၃ ရက်တိုင်ရှိခဲ့ပြီဖြစ်ပြီး စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ဆန့်ကျင်သည့် လူထုဆန္ဒပြပွဲများသည် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်း၌ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားဆဲဖြစ်သည်။ ယနေ့ကျရောက်သော နိုင်ငံတော်တိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ဖခင်၊ အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ မွေးနေ့၌ ဆန္ဒထုတ်ဖော် လျက်ရှိသော ပြည်သူများသည် ၁ဝ မိနစ်ကြာ ငြိမ်သက်၍ ဂုဏ်ပြုခဲ့ကြသည်။ နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ အလွှာပေါင်းစုံ၊ ကဏ္ဍအသီးသီးမှ ထောင်ပေါင်း၊သောင်းပေါင်းများစွာသော ပြည်သူများသည် ဒီမိုကရေစီတိုက်ပွဲအတွက် ငြိမ်းချမ်းစွာ တိုက်ပွဲဝင်ကာ ပေါင်းစည်းမိလာကြပြီ ဖြစ်သည်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ကယားပြည်နယ် လွိုင်ကော်မြို့ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ပွဲ၌ လွိုင်ကော်မြို့နယ်နှင့် ဒီးမောဆိုမြို့နယ်မှ ရဲဝန်ထမ်း (၆) ဦးနှင့် ယာဉ်ထိန်းရဲ (၁) ဦး အပါအဝင် (၇) ဦး ထပ်မံပူးပေါင်း ပါဝင်လာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ကယားပြည်နယ်၌ Civil Disobedience Movement (CDM)တွင် ပါဝင်သည့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် (၆၁) ဦး ရှိလာပြီဖြစ်ကြောင်း ကယားပြည်နယ် သပိတ်ကော်မတီမှ ကြေညာခဲ့သည်။ ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံမြို့တွင် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ပွဲ၌ ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့သည့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် နှစ်ဦးအား ပြည်နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့မှူးမှ ဦးစီးပြီး ရဲအင်အား အလုံးအရင်းနှင့် ပြန်လည်ခေါ်ယူရာ ဆန္ဒပြပြည်သူများမှ ဝိုင်းဝန်းကာကွယ်ပေးခဲ့သည်ဟု သိရှိရ သည်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် စစ်အာဏာသိမ်း အစိုးရမှ ၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် ကိုမင်းကိုနိုင် နှင့် ဦးဂျင်မီ၊ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ပြည်သူ့အချုပ်အခြာ အာဏာကွန်ရက်မှ ဦးမျိုးရန်နောင်သိန်း၊ အဆိုတော် လင်းလင်း၊ လူမှုကွန်ရက်တွင် စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေးစာများရေးသားသည့် မအိပန်ဆယ်လို၊ ကိုမောင်မောင်အေး၊ အင်းစိန်အောင်စိုးတို့ကို နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်စေမှု၊ ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) ဖြင့် တရားစွဲဆိုထားပြီး ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ထားသည်ဟု သိရှိရသည်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မိတ္ထီလာမြို့တွင် တပ်မတော်ထောက်ခံသူများနှင့် စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြသူများကြား ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အမျိုးသား (၁) ဦးဒဏ်ရာရရှိသွားသည်ဟု သိရှိရသည်။
ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှုတစ်ခုဖြစ်သည့် Civil Disobedience Movement (CDM) ကျယ်ပြန့်လာသည် နှင့်အမျှ အကြမ်းဖက်လိုသော မသမာသူတို့၏ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ဆူပူထကြွအောင်လုပ်ဆောင်မှုများကိုလည်း တွေ့ရှိလာရသည်။ လက်ရှိဖြစ်ပွားလာသည့် မတည်ငြိမ်မှုများသည် မြန်မာပြည်တဝှမ်း သမိုင်းတစ်လျှောက်တွင်လည်း ဒီလိုသာဓကများရှိခဲ့ဖူးပြီး၊ ထိုသို့မတည်ငြိမ်အောင်လုပ်ဆောင်နေသော သူများကို ပြန်လည်တုံ့ပြန်သောအားဖြင့် ရပ်ရွာလူထုက တန်ပြန် ဖမ်းဆီးခြင်းများရှိခဲ့သည်။
ယမန်နေ့ညအချိန်တွင် ရပ်ရွာအတွင်း မသမာသူများက ဆူပူအကြမ်းဖက်မှုများလုပ်ဆောင်လာသည်နှင့် တစ်ချိန်တည်းတွင် ရဲတပ်ဖွဲ့မှ Civil Disobedience Movement (CDM) တွင် ပူးပေါင်းပါဝင်သူ တစ်ဦးချင်းစီကို စီးနင်းဝင်ရောက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ထိုကဲ့သို့ မတရားဖမ်းဆီးမှုများသည် ညအချိန်တွင်သာ ဖြစ်ပွားပြီး ဥပဒေများနှင့်လည်း လျော်ညီမှုမရှိပေ။ တစ်ဖက်တွင်လည်း အာဏာဖီဆန်ရေးပြည်သူ့လှုပ်ရှားမှုသည် အောင်မြင်မှုတစ်စုံတစ်ရာရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ သာဓကအားဖြင့် စမ်းချောင်းမြို့နယ်တွင် နေထိုင်သူများသည် ရဲများက ရပ်ကွက်နေပြည်သူအား ဖမ်းဆီးရန် လာရောက်သည်ဟုယူဆပါက ဒယ်အိုး၊ စတီးအိုးများတီးကာ ဆူညံသံများ ပြုလုပ်ပြီး အချင်းချင်းအသိပေးခဲ့ကြသည်။ ထို့ပြင် ကြည့်မြင်တိုင်မြို့နယ်တွင်လည်း ဖမ်းဆီး၊ ထိန်းသိမ်းခြင်းခံထားရသည့် ကျောင်းဆရာတစ်ဦးအား ပြန်လည်လွှတ်ပေးရန် ရာပေါင်းများစွာသော ရပ်ကွက်နေ ပြည်သူများက စုပေါင်းကာ တောင်းဆိုနေသည်ကိုလည်း တွေ့ရှိရသည်။
နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (AAPP) ၏ မှတ်တမ်းပြုချက်များအရ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှ ယနေ့အချိန်ထိ စုစုပေါင်း ဖမ်းဆီး၊ထိန်းသိမ်းခြင်းခံထားရသူ (၃၈၄) ဦးထိရှိခဲ့ပြီဖြစ်ပြီး၊ ၎င်းတို့အနက်မှ (၃) ဦးသည် ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်းခံထားရကာ (၂၄) ဦးမှာ ပြန်လည် လွတ်မြောက်လာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် လက်ရှိအချိန်ထိ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်းခံထားရသူ (၃) ဦးအပါအဝင် (၃၆၀) ဦးမှာ ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းခြင်း ခံနေရဆဲဖြစ်သည်။
နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (AAPP) မှ လက်ရှိအခြေအနေများကို နေ့စဉ် စောင့်ကြည့် မှတ်တမ်းတင်သွားမည်ဖြစ်ပြီး စစ်အာဏာသိမ်းမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ဖမ်းဆီး၊တရားစွဲဆို၊ ပြစ်ဒဏ် ချမှတ်ခြင်းခံထားရသူများ၏ စာရင်းကို နေ့စဉ်ထုတ်ပြန်သွားမည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (AAPP)

ရကျစှဲ ဖဖေောျဝါရီလ ၁၃ ရကျ၊ ၂၀၂၁ ခုနှဈ

စဈအာဏာသိမျးမှုသညျ ၁၃ ရကျတိုငျရှိခဲ့ပွီဖွဈပွီး စဈအုပျခြုပျရေးကို ဆနျ့ကငြျသညျ့ လူထုဆန်ဒပွပှဲမြားသညျ မွနျမာနိုငျငံတဈဝှမျး၌ ဆကျလကျဖွဈပှားဆဲဖွဈသညျ။ ယနေ့ကရြောကျသော နိုငျငံတောျတိုငျပငျခံ ပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ၏ ဖခငျ၊ အာဇာနညျခေါငျးဆောငျကွီး ဗိုလျခြုပျအောငျဆနျး၏ မှေးနေ့၌ ဆန်ဒထုတျဖောျ လကြျရှိသော ပွညျသူမြားသညျ ၁ဝ မိနဈကွာ ငွိမျသကျ၍ ဂုဏျပွုခဲ့ကွသညျ။ နိုငျငံတဈဝနျးရှိ အလှာပေါငျးစုံ၊ ကဏ်ဍအသီးသီးမှ ထောငျပေါငျး၊သောငျးပေါငျးမြားစှာသော ပွညျသူမြားသညျ ဒီမိုကရစေီတိုကျပှဲအတှကျ ငွိမျးခမြျးစှာ တိုကျပှဲဝငျကာ ပေါငျးစညျးမိလာကွပွီ ဖွဈသညျ။ 

ဖဖေောျဝါရီလ ၁၃ ရကျနေ့တှငျ ကယားပွညျနယျ လှိုငျကောျမွို့ ဆန်ဒထုတျဖောျပှဲ၌ လှိုငျကောျမွို့နယျနှငျ့ ဒီးမောဆိုမွို့နယျမှ ရဲဝနျထမျး (၆) ဦးနှငျ့ ယာဉျထိနျးရဲ (၁) ဦး အပါအဝငျ (၇) ဦး ထပျမံပူးပေါငျး ပါဝငျလာခဲ့သညျ။ ထို့ကွောငျ့ ကယားပွညျနယျ၌ Civil Disobedience Movement (CDM)တှငျ ပါဝငျသညျ့ ရဲတပျဖှဲ့ဝငျ (၆၁) ဦး ရှိလာပွီဖွဈကွောငျး ကယားပွညျနယျ သပိတျကောျမတီမှ ကွညောခဲ့သညျ။ ကရငျပွညျနယျ ဘားအံမွို့တှငျ ဆန်ဒထုတျဖောျပှဲ၌ ပူးပေါငျးပါဝငျခဲ့သညျ့ ရဲတပျဖှဲ့ဝငျ နှဈဦးအား  ပွညျနယျရဲတပျဖှဲ့မှူးမှ ဦးစီးပွီး ရဲအငျအား အလုံးအရငျးနှငျ့ ပွနျလညျခေါျယူရာ ဆန်ဒပွပွညျသူမြားမှ ဝိုငျးဝနျးကာကှယျပေးခဲ့သညျဟု သိရှိရ သညျ။

ဖဖေောျဝါရီလ ၁၃ ရကျနေ့တှငျ စဈအာဏာသိမျး အစိုးရမှ ၈၈ မြိုးဆကျကြောငျးသားခေါငျးဆောငျ ကိုမငျးကိုနိုငျ နှငျ့ ဦးဂငြျမီ၊ မွနျမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာ ပွညျသူ့အခြုပျအခွာ အာဏာကှနျရကျမှ ဦးမြိုးရနျနောငျသိနျး၊ အဆိုတောျ လငျးလငျး၊ လူမှုကှနျရကျတှငျ စဈအာဏာရှငျ ဆနျ့ကငြျရေးစာမြားရေးသားသညျ့ မအိပနျဆယျလို၊ ကိုမောငျမောငျအေး၊ အငျးစိနျအောငျစိုးတို့ကို နိုငျငံတောျအကွညျညိုပကြျစမှေု၊ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅ (ခ) ဖွငျ့ တရားစှဲဆိုထားပွီး ဖမျးဝရမျးထုတျထားသညျဟု သိရှိရသညျ။ 

ဖဖေောျဝါရီလ ၁၂ ရကျနေ့တှငျ မန်တလေးတိုငျးဒသေကွီး၊ မိတ်ထီလာမွို့တှငျ တပျမတောျထောကျခံသူမြားနှငျ့ စဈအာဏာရှငျ ဆနျ့ကငြျရေး ဆန်ဒပွသူမြားကွား ခိုကျရနျဖွဈပှားခဲ့ပွီး အမြိုးသား (၁) ဦးဒဏျရာရရှိသှားသညျဟု သိရှိရသညျ။

ငွိမျးခမြျးစှာ ဆန်ဒထုတျဖောျမှုတဈခုဖွဈသညျ့ Civil Disobedience Movement (CDM) ကယြျပွနျ့လာသညျ နှငျ့အမြှ အကွမျးဖကျလိုသော မသမာသူတို့၏ ရညျရှယျခကြျရှိရှိ ဆူပူထကွှအောငျလုပျဆောငျမှုမြားကိုလညျး တှေ့ရှိလာရသညျ။ လကျရှိဖွဈပှားလာသညျ့ မတညျငွိမျမှုမြားသညျ မွနျမာပွညျတဝှမျး သမိုငျးတဈလြှောကျတှငျလညျး ဒီလိုသာဓကမြားရှိခဲ့ဖူးပွီး၊ ထိုသို့မတညျငွိမျအောငျလုပျဆောငျနသေော သူမြားကို ပွနျလညျတုံ့ပွနျသောအားဖွငျ့ ရပျရှာလူထုက တနျပွနျ ဖမျးဆီးခွငျးမြားရှိခဲ့သညျ။ 

ယမနျနေ့ညအခြိနျတှငျ ရပျရှာအတှငျး မသမာသူမြားက ဆူပူအကွမျးဖကျမှုမြားလုပျဆောငျလာသညျနှငျ့ တဈခြိနျတညျးတှငျ ရဲတပျဖှဲ့မှ Civil Disobedience Movement (CDM) တှငျ ပူးပေါငျးပါဝငျသူ တဈဦးခငြျးစီကို စီးနငျးဝငျရောကျမှုမြား ပွုလုပျခဲ့သညျ။ ထိုကဲ့သို့ မတရားဖမျးဆီးမှုမြားသညျ ညအခြိနျတှငျသာ ဖွဈပှားပွီး ဥပဒမြေားနှငျ့လညျး လြောျညီမှုမရှိပေ။ တဈဖကျတှငျလညျး အာဏာဖီဆနျရေးပွညျသူ့လှုပျရှားမှုသညျ အောငျမွငျမှုတဈစုံတဈရာရှိလာခဲ့ပွီဖွဈသညျ။ သာဓကအားဖွငျ့ စမျးခြောငျးမွို့နယျတှငျ နထေိုငျသူမြားသညျ ရဲမြားက ရပျကှကျနပွေညျသူအား ဖမျးဆီးရနျ လာရောကျသညျဟုယူဆပါက ဒယျအိုး၊ စတီးအိုးမြားတီးကာ ဆူညံသံမြား ပွုလုပျပွီး အခငြျးခငြျးအသိပေးခဲ့ကွသညျ။ ထို့ပွငျ ကွညျ့မွငျတိုငျမွို့နယျတှငျလညျး ဖမျးဆီး၊ ထိနျးသိမျးခွငျးခံထားရသညျ့ ကြောငျးဆရာတဈဦးအား ပွနျလညျလှတျပေးရနျ ရာပေါငျးမြားစှာသော ရပျကှကျနေ ပွညျသူမြားက စုပေါငျးကာ တောငျးဆိုနေသညျကိုလညျး တှေ့ရှိရသညျ။

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) ၏ မှတျတမျးပွုခကြျမြားအရ ဖဖေောျဝါရီလ ၁ ရကျနေ့မှ ယနေ့အခြိနျထိ စုစုပေါငျး ဖမျးဆီး၊ထိနျးသိမျးခွငျးခံထားရသူ (၃၈၄) ဦးထိရှိခဲ့ပွီဖွဈပွီး၊ ၎င်းငျးတို့အနကျမှ (၃) ဦးသညျ ထောငျဒဏျခမြှတျခွငျးခံထားရကာ (၂၄) ဦးမှာ ပွနျလညျ လှတျမွောကျလာခဲ့သညျ။ ထို့ကွောငျ့ လကျရှိအခြိနျထိ ထောငျဒဏျခမြှတျခွငျးခံထားရသူ (၃) ဦးအပါအဝငျ (၃၆၀) ဦးမှာ ဆကျလကျ ထိနျးသိမျးခွငျး ခံနရေဆဲဖွဈသညျ။ 

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) မှ လကျရှိအခွအေနမြေားကို နေ့စဉျ စောငျ့ကွညျ့ မှတျတမျးတငျသှားမညျဖွဈပွီး စဈအာဏာသိမျးမှုနှငျ့ပတျသကျ၍ ဖမျးဆီး၊တရားစှဲဆို၊ ပွဈဒဏျ ခမြှတျခွငျးခံထားရသူမြား၏ စာရငျးကို နေ့စဉျထုတျပွနျသှားမညျဖွဈသညျ။ 

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP)

Download link for Recent Arrests List (Last Updated on 13 Feb 21)