၂၀၂ဝ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ လစဉ်အစီရင်ခံစာနှင့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားစာရင်း ထုတ်ပြန်ချက်

တဈလအတှငျးသုံးသပျခကြျ

နိုဝငျဘာလအတှငျး စုစုပေါငျး (၁၂) ဦး အမှုဖှငျ့၊ တရားစှဲဆိုခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ ထို (၁၂) ဦးအနကျမှ ရခိုငျပွညျနယျ၊ မွောကျဦး၊ ရမျးဗွဲ နှငျ့ ကြောကျဖွူ မွို့နယျတို့မှ အရပျသား (၈) ဦး နှငျ့ IDP (၁) ဦးသညျ အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၅၀(က)၊(ဃ)၊(ဈ)၊(ည)၊ ၅၂(က) တို့ဖွငျ့ လညျးကောငျး၊ ဧရာဝတီတိုငျးဒသေကွီးမှ လယျသမား (၁) ဦးသညျ ရာဇသတျကွီး ပုဒျမ ၄၄ရ ဖွငျ့ လညျးကောငျး၊ ပဲခူးတိုငျးဒသေကွီး နှငျ့ ရနျကုနျတိုငျးဒသေကွီးတို့မှ အရပျသား (၁) ဦး နှငျ့ တကျကွှလှုပျရှားသူ (၁) ဦး သညျ ဆကျသှယျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၆၆(ဃ) ဖွငျ့လညျးကောငျး အသီးသီး အမှုဖှငျ့၊တရားစှဲဆိုခွငျး ကို ခံခဲ့ရသညျ။

နိုဝငျဘာလအတှငျး တပျမတောျ နှငျ့ ရဲတပျဖှဲ့တို့မှ စုစုပေါငျး (၂၂၇) ဦးကို ဖမျးဆီးခဲ့သညျ။ ထို (၂၂၇) ဦးအနကျ အရပျသား (၂၂၃) ဦးမှာ ကြောကျဖွူ၊ မွောကျဦး၊ မငျးပွား၊ စဈတှေ၊ ရမျးဗွဲ၊ ကြောကျတောျ နှငျ့ အမျးမွို့နယျမြားမှ ဖွဈကွပွီး ကြေးရှာအုပျခြုပျရေး မှူး (၃) ဦးမှာ တောငျကုတျ နှငျ့ ကြောကျဖွူမွို့နယျမြားမှဖွဈကာ IDP (၁) ဦးသညျ မွောကျဦးမွို့နယျမှ ဖွဈသညျ။ 

နိုဝငျဘာလအတှငျး စုစုပေါငျး (၅) ဦး ပွဈဒဏျ ခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ ထို (၅) ဦးအနကျမှ ပဲခူးတိုငျးဒသေကွီး၊ ပွညျမွို့မှ တက်ကသိုလျကြောငျးသား (၂) ဦးသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(ခ) ဖွငျ့ ပွဈဒဏျခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရပွီး ရခိုငျပွညျနယျ၊ မွပေုံမွို့မှ ကြေးရှာအုပျခြုပျရေးမှူး (၁) ဦး နှငျ့ အရပျသား (၁) ဦးတို့ကို စှဲဆိုထားသော အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၅၀(ည)၊၅၂(ခ) နှငျ့ ကခငြျပွညျနယျ၊ ဗနျးမောျမွို့မှ အလှတျတနျးသတငျးထောကျ (၁) ဦးကို စှဲဆိုထားသော မတရားအသငျး ဆကျသှယျမှုအကျဥပဒေ ပုဒျမ ၁၇(၁) စှဲခကြျမြားကို သကျဆိုငျရာတရားရုံးအသီးသီးမှ ရုပျသိမျးပေးကွောငျး အမိနျ့ခမြှတျခဲ့ သညျ။ 

နိုဝငျဘာလအတှငျး စုစုပေါငျး (၂၁၁) ဦး လှတျမွောကျခဲ့သညျ။ ထို (၂၁၁) ဦးအနကျမှ ဒီမိုကရကျတဈ တိုးတကျသော ဗုဒ်ဓဘာသာ ကရငျတပျမတောျ (DKBA) အဖှဲ့ဝငျ (၁) ဦး၊ ဧရာဝတီတိုငျးဒသေကွီး၊ မအူပငျမွို့နယျမှ လယျသမား (၁) ဦး နှငျ့ ရခိုငျပွညျနယျ၊ ပေါကျတောမွို့နယျမှ အရပျသား (၁) ဦးတို့သညျ လှတျရကျစေ့သဖွငျ့ အကဉြျးထောငျအသီးသီးမှ လှတျမွောကျလာခဲ့ခွငျးဖွဈပွီး ရခိုငျပွညျနယျ၊ မွပေုံမွို့မှ ကြေးရှာအုပျခြုပျရေးမှူး (၁) ဦး နှငျ့ အရပျသား (၁) ဦး၊ ကခငြျ ပွညျနယျ၊ ဗနျးမောျမွို့မှ အလှတျတနျး သတငျးထောကျ (၁) ဦးတို့သညျ ၎င်းငျးတို့အား စှဲဆိုထားသော စှဲခကြျမြားကို ရုပျသိမျး ပေးခဲ့သဖွငျ့ ပွနျလညျ လှတျမွောကျလာ ခဲ့ခွငျးဖွဈကာ ကနြျ အရပျသား (၂၀၃) ဦး နှငျ့ ကြေးရှာအုပျခြုပျရေးမှူး (၂) ဦးတို့ သညျ ကြောကျဖွူ၊ မငျးပွား၊ စဈတှေ၊ တောငျကုတျ နှငျ့ အမျးမွို့နယျမြားမှ ဖွဈကွပွီး ရက်ခိုငျ့တပျတောျ (AA) နှငျ့ ဆကျနှယျမှုသံသယဖွငျ့ တပျမတောျ၏ဖမျးဆီး စဈဆေးခွငျးကိုခံခဲ့ရပွီးနောကျ ပွနျလညျ လှတျမွောကျလာခဲ့ခွငျးဖွဈသညျ။

နိုဝငျဘာလအတှငျး နိုငျငံရေးအကဉြျးသား နှဈဦးဖွဈသော ကိုနမြေိုးဇငျ နှငျ့ ဒေါငျးတို့မြိုးဆကျသံခပြျအဖှဲ့မှ အဖှဲ့ဝငျ ကိုဇယြောလှငျတို့သညျ ကနြျးမာရေးကောငျးမှနျခွငျး မရှိကွောငျး သိရှိရသညျ။

ထို့ပွငျ နိုဝငျဘာလအတှငျး အမညျမသိလကျနကျကိုငျတဈစုမှ ရခိုငျပွညျနယျ၊ တောငျကုတျမွို့၊ ပဒါကြေးရှာတှငျနထေိုငျသညျ့ အရပျသား (၁) ဦးကို ဖမျးဆီးခဲ့သညျ။

၎င်းငျးပွငျ နိုဝငျဘာလအတှငျး ရက်ခိုငျ့တပျတောျ(AA)မှ ရခိုငျပွညျနယျ၊ ရသေ့တောငျမွို့တှငျနထေိုငျသညျ့ အရပျသား (၁) ဦး ကို ပွနျလညျ လှတျပေးခဲ့သညျ။

၂၀၂၀ အထှထှေရှေေးကောကျပှဲ

နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့တှငျ ပါတီစုံ အထှထှေရှေေးကောကျပှဲ ကငြျးပပွုလုပျ ပွီးစီးခဲ့ပွီဖွဈသညျ။ အဆိုပါရှေးကောကျပှဲတှငျ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ(NLD)ပါတီ သောငျပွိုကမျးပွိုအနိုငျရရှိခဲ့ခွငျးအတှကျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီ စောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) မှ ထပျတူဝမျးမွောကျ ဂုဏျယူမိပါသညျ။ ထို့ပွငျ NLD ပါတီမှ ရခိုငျအခွစေိုကျ နိုငျငံရေးပါတီ ၁ဝ ခုအပါအဝငျ နိုငျငံရေးပါတီ ၄၈ ပါတီကို ဒီမိုကရစေီဖကျဒရယျပွညျထောငျစုပေါျထှနျးရေး အတူတကှ ကွိုးပမျးဆောငျရှကျရနျ နိုဝငျဘာလ ၁၂ ရကျနေ့တှငျ အိတျဖှငျ့ပေးစာပေးပို့၍ ဖိတျခေါျခဲ့သညျ။ နောကျအနာဂတျတှငျ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစု ပေါျထှနျးရေး နှငျ့ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျတို့တှငျ တိုငျးရငျးသားမြား၏ကဏ်ဍသညျ အလှနျအရေးပါ သညျ့အတှကျ ထိုကဲ့သို့သော အပွုသဘောဆောငျသော တိုးတကျမှုကို ကွိုဆိုပါသညျ။ အသဈပွနျလညျဖှဲ့စညျးမညျ့ အစိုးရသညျ အမြိုးသားပွနျလညျ သငျ့မွတျရေးအပွငျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားအရေး၊ လယျယာမွေ နှငျ့ အလုပျသမားအရေး၊ ကြောငျးသားမြားအရေး တို့ကို တစိုကျမတျမတျ ဆောငျရှကျပါရနျ တိုကျတှနျးပွီး နိုငျငံသားမြား၏ အခွခေံလူ့အခှငျ့အရေးမြားကို ဖောျဆောငျမှုပွုပေးပါရနျ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။

ရှေးကောကျပှဲနှငျ့ပတျသကျ၍ ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ အငွငျးပှားမှုမြား၊ ဖိအားပေးမှုမြားရှိကွောငျးကိုလညျး တှေ့ရှိရပါ သညျ။  နိုဝငျဘာလအတှငျး ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ ဖွဈစဉျမြားအနကျမှ ဖွဈစဉျတခြို့ကို အောကျတှငျ ကောကျနုတျဖောျပွထားပါ သညျ။

• ရှမျးပွညျနယျတောငျပိုငျး၊ တောငျကွီးမွို့နယျ၊ တောငျနီကြေးရှာအုပျစုတှငျ အသကျ ၆ဝ နှငျ့အထကျကွိုတငျ မဲပေးရာ၌ သကျကွီးရှယျအိုတခြို့သညျမဲရုံမှူးမြား၏ ဖိအားပေးခွငျးကွောငျ့ ၎င်းငျးတို့ ဆန်ဒမဟုတျသညျ့ ထိုဒသေ၌ အားကောငျး သညျ့ ပါတီကို မဲထညျ့ခဲ့ရခွငျး
• ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး၊ ကှတျခိုငျမွို့နယျ၊ တာမိုးညဲမွို့တှငျ အသကျ ၆ဝ နှငျ့အထကျ ကွိုတငျမဲပေးရာ၌ မိမိ ဆန်ဒအလြောကျ မဲမပေးခဲ့ရဘဲ တခွားပါတီကို မဲထညျ့ပေးရနျ ဖိအားပေးမှုမြားရှိခဲ့ခွငျး
• ရနျကုနျတိုငျးဒသေကွီး၊ ရှပွေညျသာ၊ လှိုငျသာယာ၊ တောငျဒဂုံမွို့နယျမြားတှငျနထေိုငျကွသညျ့ ရခိုငျတိုငျးရငျးသား အခြို့၊ မန်တလေးတိုငျးဒသေကွီး၊ မန်တလေးမွို့ နှငျ့ ပွငျဦးလှငျမွို့တို့တှငျ နထေိုငျကွသညျ့ ရှမျးတိုငျးရငျးသား အမြား စု၊ မှနျပွညျနယျအတှငျးနထေိုငျကွသော ဗမာ၊ ကရငျ နှငျ့ ပအိုဝျးတိုငျးရငျးသားအမြားစု၊ ကခငြျပွညျနယျ၊ မွဈကွီးနား မွို့နယျ နှငျ့ ဝိုငျးမောျမွို့နယျတှငျ နထေိုငျကွသော တိုငျးရငျးသားမြားသညျ တိုငျးရငျးသားရေးရာဝနျကွီးနရောအတှကျ တိုငျးရငျးသားမြိုးနှယျစုအလိုကျ မဲထညျ့ရမညျဖွဈသောျလညျး မဲပေးပိုငျခှငျ့ရှိသူစာရငျးတှငျ ပါဝငျခွငျး မရှိသောကွောငျ့ မဲပေးခှငျ့ဆုံးရှုံးခဲ့ရခွငျး

ထိုအခွငျးအရာမြားသညျ စိုးရိမျဖှယျရာဖွဈပွီး လာမညျ့ရှေးကောကျပှဲမြားတှငျလညျး အလားတူဖွဈရပျမြားဖွဈပှားခွငျးမရှိ စရေနျ အတှကျ အမွနျဆုံး စုံစမျးစဈဆေးမှုမြားပွုလုပျပေးပါရနျ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။ ထို့ပွငျ ရှမျးပွညျနယျမွောကျပိုငျး၊ ကြောကျမဲ ခရိုငျ၊ အမြိုးသားလှတျတောျ အမှတျ ၁ မဲဆန်ဒနယျ၌ ရှေးကောကျခွငျးခံထားရသညျ့ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီ အဖှဲ့ခြုပျ (NLD) ကိုယျစားလှယျ ဦးထိုကျဇောျသညျ အမညျမသိလကျနကျကိုငျအဖှဲ့၏ ပဈခတျမှုကွောငျ့ သဆေုံးသှားခဲ့သညျ။ နိုငျငံရေးပွဿနာကို နိုငျငံရေးနညျးဖွငျ့ ဖွရှေငျးရမညျ့အစား လကျနကျကိုငျ၍ အကွမျးဖကျဖွရှေငျးခွငျးကို ရှုတျခပြွီး ကြူးလှနျသူမြားကို အမွနျဆုံး ဖောျထုတျ အရေးယူမှုမြားပွုလုပျပါရနျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) မှ  တိုကျတှနျး အပျပါသညျ။ 

လှတျလပျစှာ ထုတျ‌ဖောျပွောဆိုခှငျ့

နိုဝငျဘာလအတှငျးတှငျလညျး လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့သညျ တိုးတကျလာခွငျးမရှိဘဲ ယခငျလမြားကဲ့သို့ ဆကျလကျ ကဆြငျးဆဲဖွဈပွီး ထိုအခှငျ့အရေးကို ကငြ့ျသုံးသူမြားသညျ ဖိနှိပျမှုမြားကို ရငျဆိုငျနကွေရဆဲဖွဈသညျကို တှေ့ရှိရသညျ။ နိုဝငျဘာလအတှငျးတှငျ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ကို ကငြ့ျသုံးခဲ့ခွငျးအတှကျ ဗကသမြားအဖှဲ့ခြုပျ ဒု-ဥက်ကဌ(၂) ကိုထကျအောငျနှငျ့ ပွညျတက်ကသိုလျကြောငျးသားသမဂ်ဂ ဒု-ဥက်ကဌ ကိုကြောျရဲသူတို့သညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(ခ) ဖွငျ့ ထောငျဒဏျ တဈနှဈစီ ကခြံစရေနျ ပွဈဒဏျခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရပွီး မကှေးတိုငျးဒသေကွီး၊ ပခုက်ကူမွို့နယျရှိ အမှတျ ၂၃၅ ခွလေငြျတပျရငျးတှငျနထေိုငျသညျ့  မသဉ်ဇာသနျးမငျးသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က) ဖွငျ့ စှဲခကြျတငျခွငျးကို ခံခဲ့ရ သညျသာမက ဒေါငျးတို့မြိုးဆကျသံခပြျအဖှဲ့ဝငျ ကိုဇယြောလှငျ နှငျ့ ပဲခူးတိုငျးဒသေကွီး၊ ဝေါမွို့၊ ကွာလဟာကြေးရှာတှငျ နထေိုငျသညျ့ ကိုနဝေငျးအောငျ တို့သညျ ဆကျသှယျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၆၆ (ဃ) ဖွငျ့ အမှုဖှငျ့၊ တရားစှဲဆိုခွငျးကို ခံခဲ့ရသညျ။ 

အသှငျကူးပွောငျးရေးကိုဖောျဆောငျလကြျရှိသော မွနျမာနိုငျငံအဖို့ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ကို မွှငျ့တငျပေး ရမညျ ဖွဈသောျလညျး ထိုအခှငျ့အရေးကို ဆကျလကျ ကနျ့သတျ၊ဖိနှိပျခွငျးသညျ အတိုကျအခံမြား နှုတျဆိတျသှားစရေနျ စဈအာဏာရှငျ တို့ကငြ့ျသုံးသော လမျးစဉျဖွဈသညျ။ အခွခေံအခှငျ့အရေးတဈခုဖွဈသော လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ကိုပငျ ကာကှယျ ပေးနိုငျခွငျးမရှိလြှငျ အခွားအခွခေံအခှငျ့အရေးမြားကိုလညျး ကာကှယျပေးနိုငျမညျမဟုတျပါ။ အခွားတဈဖကျတှငျလညျး ထိုအခှငျ့အရေးကိုကငြ့ျသုံးခွငျးမှ တားဆီးထားသော ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က)၊(ခ)၊ ပုဒျမ ၅၀၀၊ ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှငျ့ နှငျ့ ငွိမျးခမြျးစှာ စီတနျးလှညျ့လညျခှငျ့ဥပဒေ ပုဒျမ ၁၈၊ ၁၉၊ ဆကျသှယျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၆၆(ဃ) စသညျတို့ကို ပွငျဆငျနိုငျခွငျး မရှိသေးခွငျးမှလညျး အလှယျတကူ ဖမျးဆီးမှုမြား နှငျ့ တရားစှဲဆိုမှုမြားကို ဖွဈပေါျစသေညျ။ ထို့ကွောငျ့ အစိုးရမှ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ကို မွှငျ့တငျသောအားဖွငျ့ ထိုဖိနှိပျထားသောဥပဒမြေားကို ပွငျဆငျ၊ ဖွညျ့စှကျခွငျး၊ ထိုအခှငျ့အရေးကို ကာကှယျပေးထားသော အပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှငျ့အရေးကွညောစာတမျး(UDHR) ကို လိုကျနာ၍ ကငြ့ျသုံးဆောငျရှကျခွငျး၊ နိုငျငံသားနှငျ့ နိုငျငံရေးအခှငျ့အရေးဆိုငျရာ သဘောတူစာခြုပျ(ICCPR) ကို အတညျပွုလကျမှတျရေးထိုးခွငျး၊ ထိုအခှငျ့အရေးကို ကငြ့ျသုံးသောကွောငျ့ ဖမျးဆီး၊တရားစှဲဆို၊ ပွဈဒဏျခမြှတျခွငျး ခံထားရသူမြားကို ခြှငျးခကြျမရှိ အမွနျဆုံး လှတျပေးခွငျးတို့ကို နှောငျ့နှေးမှုမရှိဘဲ ဆောငျရှကျပါရနျ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။

တိုငျးရငျးသားဒသေမြားတှငျ ဖွဈပှားလကြျရှိသောပဋိပက်ခမြား

နိုဝငျဘာလအတှငျး ရှေးကောကျပှဲမြားပွီးဆုံးပွီးနောကျ ယခငျလမြားနှငျ့နှိုငျးယှဉျလြှငျ တိုကျပှဲမြားလြော့နညျးသှားခဲ့ သောျလညျး ဖမျးဆီး၊ တရားစှဲဆိုမှုမြား၊ ညှဉျးပနျးနှိပျစကျမှုမြားသညျ ဆကျလကျ ဖွဈပှားနဆေဲဖွဈသညျ။ နိုဝငျဘာလ အတှငျးဖွဈပှားခဲ့သော ဖွဈစဉျမြားအနကျမှ ဖွဈစဉျအခြို့ကို အောကျတှငျ ထုတျနုတျဖောျပွထားပါသညျ။

• ရခိုငျပွညျနယျ၊ အမျးမွို့နယျ၊ ကြောကျမွောငျးအုပျစုရှိ ခစြျပုံမကြေးရှာမှ ဦးကြောျနုမောငျသညျ တပျမတောျ စဈကွောငျး တဈခု၏ ဖမျးဆီးစဈဆေးစဉျအတှငျး ညှဉျးပနျးနှိပျစကျခွငျးကိုခံခဲ့ရသောကွောငျ့ ဒဏျရာမြားရရှိသှားခဲ့ ခွငျး
• ရခိုငျပွညျနယျ၊ မငျးပွားမွို့နယျ၊ ကံဖကြေေးရှာမှ ကိုထှနျးထှနျးဝငျးသညျ တပျမတောျစဈကွောငျးတဈခု၏ ရိုကျနှကျခွငျးကိုခံခဲ့ရသောကွောငျ့ ဦးခေါငျး၌ ဒဏျရာရရှိသှားခဲ့ပွီး မွောငျးဘှဆေေးရုံး၌ ငါးခကြျ ခြုပျခဲ့ရခွငျး
• ရခိုငျပွညျနယျ၊ ကြောကျဖွူမွို့နယျ၊ စနဲမွို့ဒသေခံ ဦးကြောျလှစိနျသညျ စကျလှဖွေငျ့ မွဈအတှငျး ဂဏနျးမြှားနစေဉျ တပျမတောျ၏ ပဈခတျမှုကွောငျ့ သဆေုံးသှားခဲ့ပွီး အလယျစုစနဲကြေးရှာမှ ကိုလှိုငျထှနျးသညျ ဖမျးဆီးခွငျးကိုခံခဲ့ရ ခွငျး
• ရဲနှငျ့စဈတပျပူးပေါငျးအဖှဲ့မှ ရခိုငျပွညျနယျ၊ မွောကျဦးမွို့၊ မွို့ဦးခေါငျးစဈဘေးရှောငျစခနျးတှငျ ခိုလှုံနသေညျ့ အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေးဥပဒဖွေငျ့ အမှုဖှငျ့ခွငျးခံထားရသော အမြိုးသမီးတဈဦးကို လာရောကျဖမျးဆီးသှားခဲ့ခွငျး

ပဈခတျမှုကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား

• ရခိုငျပွညျနယျ၊ ကြောကျဖွူ၊ မငျးပွား နှငျ့ မွပေုံမွို့နယျတို့တှငျ ပဈခတျမှုမြားကွောငျ့ အရပျသား နှဈဦး သဆေုံးခဲ့ပွီး အရပျသား သုံးဦး ထိခိုကျ ဒဏျရာ ရရှိခဲ့သညျ။
•     ရှမျးပွညျနယျ၊ နမျ့ခမျး နှငျ့ ကြောကျမဲမွို့နယျတို့တှငျ ပဈခတျမှုကွောငျ့ ရှေးကောကျခံ ကိုယျစားလှယျ တဈဦး သဆေုံးခဲ့ပွီး အရပျသား နှဈဦး ထိခိုကျ ဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။

လကျနကျကွီးကညြျ ကရြောကျမှုကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား 

•     ရခိုငျပွညျနယျ၊ အမျးမွို့နယျတှငျ လကျနကျကွီးကညြျကရြောကျပေါကျကှဲမှုမြားကွောငျ့ ကလေးငယျ လေးဦး အပါအဝငျ အရပျသား ခွောကျဦး ထိခိုကျ ဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။

မွမွေုပျမိုငျး ပေါကျကှဲခဲ့ခွငျးကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား 

•     ရခိုငျပွညျနယျ၊ အမျး၊ မငျးပွား နှငျ့ ကြောကျတောျမွို့နယျတို့တှငျ မွမွေုပျမိုငျး ပေါကျကှဲခဲ့ခွငျးကွောငျ့ အရပျသား လေးဦး ထိခိုကျဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။

ဗုံးပေါကျကှဲခဲ့ခွငျးကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား 

•     ရခိုငျပွညျနယျ၊ မောငျတောမွို့နယျတှငျ ဗုံးပေါကျကှဲခဲ့ခွငျးကွောငျ့ ကလေးငယျ တဈဦး အပါအဝငျ အရပျသား သုံးဦး သဆေုံးခဲ့ပွီး ကလေးငယျ နှဈဦး အပါအဝငျ အရပျသား ခွောကျဦး ထိခိုကျဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။

စဈလကျကနြျပေါကျကှဲခဲ့ခွငျးကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား 

•     ရခိုငျပွညျနယျ၊ မွပေုံမွို့နယျတှငျ စဈလကျကနြျပေါကျကှဲခဲ့ခွငျးကွောငျ့ အရပျသား တဈဦး သဆေုံးခဲ့ပွီး ကလေးငယျ တဈဦးအပါအဝငျ အရပျသား နှဈဦး ထိခိုကျဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။

ရခိုငျဒသေတှငျး လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲမြားဖွဈပှားလကြျရှိသညျမှာ နှဈနှဈနီးပါးကွာမွငျ့ခဲ့ပွီဖွဈပွီး ဒသေခံ တိုငျးရငျးသားမြား သညျ ထိုတိုကျပှဲမြား၏ ပွငျးထနျသော အကြိုးဆကျကို ရငျဆိုငျခံစားနကွေရဆဲဖွဈသညျ။ ရှေးကောကျပှဲ ပွီးဆုံးပွီး နောကျတဈနေ့တှငျ တပျမတောျမှ ထုတျပွနျခဲ့သော ပဈခတျတိုကျခိုကျမှုရပျစဲရေးနှငျ့ ထာဝရငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ ထုတျပွနျခကြျတှငျ တပျမတောျ၏ ငွိမျးခမြျးရေးကောျမတီအား ဖှဲ့စညျးကွောငျး ဖောျပွထားပွီး ထိုကောျမတီသညျ တဈနိုငျငံလုံး ပဈခတျတိုကျခိုကျမှုရပျစဲရေးသဘောတူစာခြုပျ (NCA)ကို လကျမှတျရေးထိုးပွီးသော တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျအဖှဲ့မြားဖွငျ့ ငွိမျးခမြျးရေးပိုမိုခိုငျမာအောငျ ဆကျလကျဆှေးနှေးခွငျး၊ NCA လကျမှတျမရေးထိုးရသေးသော တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့မြားအား NCA လကျမှတျရေးထိုးနိုငျသညျအထိ ဆကျလကျဆှေးနှေးခွငျး နှငျ့ ထာဝရ ငွိမျးခမြျးရေးအောငျမွငျပွီးဆုံး သညျအထိ လိုအပျသညျမြားအား ဆှေးနှေးသှားရနျဖွဈကွောငျး ဖောျပွထားသညျ။ ထိုကဲ့သို့ ငွိမျးခမြျးရေးကောျမတီအား ဖှဲ့စညျး၍ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ ဆောငျရှကျမညျကို ကွိုဆိုပါသညျ။ ထိုကဲ့သို့ ဆောငျရှကျနစေဉျ အတှငျး၌ ဒသေခံ ဌာနတေိုငျးရငျးသားမြား ဆိုးရှားသော ထိခိုကျမှုမြားမရှိစရေနျ လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲမြားကို လြော့ခရြနျ အတှကျ ဆောငျရှကျရနျ လိုအပျပါသညျ။ 

ထို့ပွငျ အစိုးရသဈသညျ စဈမှနျသော ငွိမျးခမြျးရေးကို ရရှိနိုငျရနျအတှကျ အမြိုးသား ပွနျလညျ သငျ့မွတျရေးကို ဦးတညျ ဆောငျရှကျရမညျဖွဈသညျ။ ထို့ပွငျ ညှဉျးပနျးနှိပျစကျမှုမှ ထိရောကျစှာတားဆီးကာကှယျနိုငျရနျအတှကျလညျး နိုငျငံရေး အကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) မှ ကွိမျဖနျမြားစှာ တိုကျတှနျးလကြျရှိသညျ့ ညှဉျးပနျးနှိပျစကျမှုကို ဆနျ့ကငြျရေး နိုငျငံတကာ သဘောတူစာခြုပျ(UNCAT)ကို အတညျပွု လကျမှတျရေးထိုးရမညျ ဖွဈသညျ။ သို့အတှကျ ထိုသဘောတူစာခြုပျကို အမွနျဆုံးလကျမှတျရေးထိုးပါရနျ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။

အာဏာပိုငျအဖှဲ့အစညျးမြားမှကြူးလှနျသော လူ့အခှငျ့အရေးခြိုးဖောကျမှုမြား

တရားဥပဒစေိုးမိုးရေးကို ဆောငျရှကျလကြျရှိသော အာဏာပိုငျအဖှဲ့အစညျးမြားမှ လူ့အခှငျ့အရေးခြိုးဖောကျမှုမြားကို ကြူးလှနျ နဆေဲကလညျး စိုးရိမျဖှယျရာဖွဈသညျ။ နိုဝငျဘာလ ၂၃ ရကျနေ့ ညပိုငျးတှငျ အရပျဝတျမြား ဝတျဆငျထားသော ရဲတပျဖှဲ့ဝငျသုံးဦးမှ အရပျသား တဈဦးဖွဈသူ ဦးကိုကိုခစြျအား သာကတေမွို့နယျ အမှတျ(၂) ရဲစခနျးသို့ခေါျဆောငျ၍ ရိုကျနှကျ စဈဆေးခဲ့သညျ။ ဒဂုံမွို့သဈ (ဆိပျကမျး) မွို့နယျရှိ လိုတရ ရှစေံလှပေါကျစီမုနျ့တိုကျတှငျ ကလေး လုပျသား ခိုငျးစခွေငျး နှငျ့ပတျသကျ၍ အဓိကရုဏျးဖွဈစဉျတှငျ  ပါဝငျပတျသကျခွငျး ရှိ/မရှိ ၎င်းငျးအား မေးမွနျးစဈဆေးခဲ့ခွငျးဖွဈသညျ။ ကမ်ဘာ့ကုလသမဂ်ဂ၏ ဥပဒကေို ကွပျမတျထိနျးသိမျးသူမြား စောငျ့ထိနျးရမညျ့ ကငြ့ျဝတျမြားတှငျ ညှဉျးပနျးနှိပျစကျမှုမှ ကာကှယျမှု ပေးထားသညျ။ မညျသညျ့အာဏာပိုငျအဖှဲ့အစညျးမှ ညှဉျးပနျးနှိပျစကျမှုကို ခှငျ့ပွုထားခွငျးမရှိသောျလညျး ထိုအရာကို အစဉျအလာတဈရပျကဲ့သို့ ဆကျလကျကငြ့ျသုံးလကြျရှိခွငျးကို အမွနျဆုံး ရပျတနျ့ရမညျဖွဈသညျ။ ထို့ပွငျ ထပျမံ ကြူးလှနျခွငျးမရှိစရေနျ အစီအမံမြားကိုခမြှတျ၍ လုပျဆောငျရမညျဖွဈသညျ့အပွငျ အာဏာပိုငျအဖှဲ့အစညျးမြားတှငျ ပါဝငျ လုပျဆောငျနကွေသူမြားကို လူ့အခှငျ့အရေး၊ ညှဉျးပနျးနှိပျစကျမှုတို့မှ တားဆီး၊ကာကှယျရေးစသညျ့ သငျတနျးမြားကို ပို့ခပြေးရ မညျဖွဈသညျ။ ထိုကဲ့သို့လုပျဆောငျမှုပွုပေးခွငျးအားဖွငျ့ နိုငျငံသားမြား၏ သိက်ခာရှိစှာ ရှငျသနျရပျတညျခှငျ့ နှငျ့ လုံခွုံခှငျ့တို့ကို မွှငျ့တငျမှုပွုပေးပါရနျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) မှ တိုကျတှနျးအပျ ပါသညျ။ 

ဆကျသှယျမေးမွနျးရနျ

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး

တိတျနိုငျ အတှငျးရေးမှူး                        +၉၅(၀) ၉၄၂  ၈၀၂  ၃၈၂၈

ဘိုကွညျ တှဲဘကျအတှငျးရေးမှူး             +၉၅(၀) ၉၄၂  ၅၃၀  ၈၈၄၀

အောငျမြိုးကြောျ ရနျကုနျရုံးတာဝနျခံ         +၉၅(၀) ၉၄၂  ၈၁၁ ၇၃၄၈

လစဉျအစီရငျခံစာအားဒေါငျးလော့ရယူရနျ Burmese Chronology and MiR for November

လကျကနြျနိုငျငံရေးအကဉြျးသားစာရငျးဒေါငျးလော့ရယူရနျ 35 Remaining PP Burmese List Updated on 30 November

အမှုရငျဆိုငျဆဲစာရငျး ဒေါငျးလော့ရယူရနျ 555 Facing Trial List (English) Updated on 30 November 2020

၆၆(ဃ) စာရငျးဒေါငျးလော့ရယူရနျ 66 (D) total list(new) Updated