၂၀၂ဝ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ၊ လစဉ်အစီရင်ခံစာ နှင့်နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားစာရင်းထုတ်ပြန်ချက်

မာတိကာ

တဈလအတှငျးသုံးသပျခကြျ                                                                                                                 3

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား                                                                                                                    7

ဖမျးဆီးခံရခွငျးမြား                                                                                                                             7

တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့မြားမှ ဖမျးဆီးမှုမြား                                                                              10

တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့မြားထံမှ လှတျမွောကျမှုမြား                                                                   11

တရားစှဲဆိုခံရခွငျးမြား                                                                                                                        12

တရားရငျဆိုငျရခွငျးမြား                                                                                                                      16

ပွဈဒဏျခမြှတျခံရခွငျးမြား                                                                                                                   17

နိုငျငံရေးနှငျ့နိုငျငံသားတို့၏လှတျလပျခှငျ့အပေါျတားမွဈခွငျးမြားနှငျ့ ဆန်ဒထုတျဖောျမှုမြား                                18

အရေးပါသညျ့ ဆကျစပျသတငျးမြားဖတျရနျ Links                                                                                  24

တဈလအတှငျးသုံးသပျခကြျ

အောကျတိုဘာလအတှငျး စုစုပေါငျး (၂၅) ဦး အမှုဖှငျ့၊ တရားစှဲဆိုခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ ထို (၂၅) ဦးအနကျမှ ရခိုငျပွညျနယျ၊ တောငျကုတျ၊ စဈတှေ၊ ကြောကျတောျ နှငျ့ အမျးမွို့နယျတို့မှ အရပျသား (၁၅) ဦး နှငျ့ ကြေးရှာအုပျခြုပျရေးမှုး (၁)ဦးသညျ အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၅၀(က)(ည)၊ ၅၂(က)(ဈ) တို့ဖွငျ့ လညျးကောငျး၊ ရခိုငျပွညျနယျ၊ စဈတှမွေို့မှ ရှေ့နဟေောငျး (၁) ဦးသညျ ဆကျသှယျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၆၆(ဃ) ဖွငျ့လညျးကောငျး၊ စဈတှမွေို့မှ ကြောငျးသား (၄) ဦးသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(ခ) ဖွငျ့ လညျးကောငျး၊ မန်တလေးမွို့မှ ကြောငျးသား (၂) ဦးသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က)(ခ)၊ ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှငျ့ နှငျ့ ငွိမျးခမြျးစှာ စီတနျးလှညျ့လညျခှငျ့ (ငွိမျး၊စု၊စီ) ဥပဒေ ပုဒျမ ၁၉ ဖွငျ့ လညျးကောငျး၊ တပျမိသားစုဝငျ မိနျးကလေး (၁) ဦးသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅ (ခ) ဖွငျ့လညျးကောငျး၊ စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီး၊ ဟုမ်မလငျးမွို့နယျမှ တိုငျးလိုငျ(ရှမျးနီ)အမြိုးသားမြား ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးပါတီ စညျးရုံးရေးမှူး (၁) ဦး သညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၁၇၀၊ ၃၅၆ ဖွငျ့ လညျးကောငျး အသီးသီးအမှုဖှငျ့၊တရားစှဲဆိုခွငျးကိုခံခဲ့ရသညျ။

အောကျတိုဘာလအတှငျး တပျမတောျနှငျ့ ရဲတပျဖှဲ့တို့မှ အရပျသားနှငျ့ ‌ကြောငျးသားမြားအပါအဝငျ စုစုပေါငျး (၁၄၂) ဦး ဖမျးဆီးခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ ထို (၁၄၂) ဦးအနကျမှ ရခိုငျပွညျနယျ၊ စဈတှမွေို့မှ ကြောငျးသား (၄) ဦးသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(ခ) ဖွငျ့ လညျးကောငျး၊ ရခိုငျပွညျနယျ၊ တောငျကုတျ၊ အမျးနှငျ့ စဈတှေ မွို့နယျမြားမှ အရပျသား (၁၂) ဦး နှငျ့ ကြေးရှာအုပျခြုပျရေးမှူး (၁) ဦးသညျ အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၅၀(ည)၊ ၅၂(က)(ဈ) တို့ဖွငျ့ လညျးကောငျး၊ တပျမိသားစုဝငျ မိနျးကလေး (၁) ဦးသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅ (ခ) ဖွငျ့လညျးကောငျး၊ စဈကိုငျးတိုငျးဒသေကွီး၊ ဟုမ်မလငျးမွို့နယျမှ တိုငျးလိုငျ(ရှမျးနီ)အမြိုးသားမြား ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးပါတီ စညျးရုံးရေးမှူး (၁) ဦး သညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၁၇၀၊ ၃၅၆ ဖွငျ့ လညျးကောငျး ဖမျးဆီးခွငျးခံခဲ့ကွရသညျ။ ကနြျအစိုးရဝနျထမျး (၁) ဦးအပါအဝငျ အရပျသား (၁၂၂) ဦးသညျ ရက်ခိုငျ့တပျတောျ (AA) နှငျ့ ဆကျနှယျမှုသံသယဖွငျ့ ဖမျးဆီးခွငျးခံခဲ့ကွရပွီး ၎င်းငျးတို့သညျ ရခိုငျပွညျနယျ၊ စဈတှေ၊ မငျးပွား၊ တောငျကုတျ၊ ကြောကျတောျ၊ ဘူးသီးတောငျ၊ အမျး၊ မွောကျဦးမွို့နယျမြားနှငျ့ ခငြျးပွညျနယျ၊ ပလကျဝမွို့နယျတို့မှ ဖွဈကွသညျ။၎င်းငျးအပွငျ ရခိုငျအရေးနှငျ့ဆကျနှယျ၍ ဆန်ဒထုတျဖောျခဲ့သော ကြောငျးသားမြားနှငျ့ပတျသကျ၍ မန်တ‌လေးတိုငျး ဒသေကွီး၊ မန်တလေးမွို့မှ ဗကသကြောငျးသားဟောငျး (၁) ဦးကို ရဲတပျဖှဲ့က  ဖမျးဆီးခဲ့သညျ။ 

အောကျတိုဘာလအတှငျး စုစုပေါငျး (၁၂) ဦး ပွဈဒဏျ ခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ ထို (၁၂) ဦးအနကျမှ  တကျကွှလှုပျရှားသူ (၂) ဦး နှငျ့ ကြောငျးသား (၉) ဦးသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က)(ခ)၊ ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှငျ့ နှငျ့ ငွိမျး၊စု၊စီ ဥပဒေ ပုဒျမ ၁၉ ဖွငျ့ လညျးကောငျး၊ ရဲတပျသား (၁) ဦးသညျ အကွမျးဖကျမှုတိုကျဖကြျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၅၀(ည)၊ ၅၂(က) တို့ဖွငျ့ လညျးကောငျး ထောငျဒဏျခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရသညျ။

အောကျတိုဘာလအတှငျး စုစုပေါငျး (၁၁၁) ဦး လှတျမွောကျခဲ့သညျ။ ထို(၁၁၁) ဦးအနကျမှ တကျကွှလှုပျရှားသူ (၁) ဦး နှငျ့ လယျသမား (၆) ဦးတို့သညျ လှတျရကျစေ့သဖွငျ့ အကဉြျးထောငျမှ ပွနျလညျ လှတျမွောကျလာခဲ့ခွငျးဖွဈပွီး ကနြျဗကသ ကြောငျးသား (၁) ဦးသညျ ရခိုငျ့အရေးနှငျ့ဆကျနှယျ၍ ဆန်ဒထုတျဖောျခဲ့သော ကြောငျးသားမြားနှငျ့ပတျသကျ၍ မေးမွနျးစဈဆေး ခွငျးခံခဲ့ရပွီးနောကျ ပွနျလညျ လှတျမွောကျလာခဲ့ခွငျးဖွဈကာ ကနြျ အရပျသား (၁၀၃) ဦးသညျ ရခိုငျပွညျနယျ၊ တောငျကုတျ၊ ကြောကျတောျ၊ ဘူးသီးတောငျ၊ အမျး နှငျ့ ခငြျးပွညျနယျ၊ ပလကျဝမွို့နယျတို့မှဖွဈကာ ရက်ခိုငျ့တပျတောျ (AA) နှငျ့ ဆကျနှယျမှုသံသယဖွငျ့ တပျမတောျ၏ဖမျးဆီးစဈဆေးခွငျးကိုခံခဲ့ရပွီးနောကျ ပွနျလညျ လှတျမွောကျလာခဲ့ခွငျးဖွဈသညျ။

ထို့ပွငျ အောကျတိုဘာလအတှငျး ရက်ခိုငျ့တပျတောျ(AA)မှ ရှေးကောကျပှဲကိုယျစားလှယျလောငျး (၃) ဦး နှငျ့ အရပျသား (၃) ဦး၊ ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး(KNU)မှ အရပျသား (၃) ဦး နှငျ့ ကြောငျးအုပျဆရာ (၁) ဦး နှငျ့ အမညျမသိလကျနကျကိုငျအဖှဲ့မှ အရပျသား (၁) ဦးတို့ကို ဖမျးဆီးခဲ့သညျ။

၎င်းငျးပွငျ အောကျတိုဘာလအတှငျး ရှမျးပွညျ ပွနျလညျထူထောငျရေးကောငျစီ/ရှမျးပွညျတပျမတောျ (RCSS/SSA) မှ အရပျသား (၂) ဦး၊ ရက်ခိုငျ့တပျတောျ(AA)မှ အရပျသား (၁) ဦး၊ ကခငြျလှတျမွောကျရေးတပျမတောျ(KIA)မှ အရပျသား (၃) ဦး၊ ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး(KNU)မှ အရပျသား (၁) ဦးနှငျ့ အမညျမသိလကျနကျကိုငျအဖှဲ့မှ အရပျသား (၁) ဦးတို့ကို ပွနျလညျ လှတျပေးခဲ့သညျ။

လှတျလပျစှာထုတျ‌ဖောျပွောဆိုခှငျ့အနဖွေငျ့ ထိုအခှငျ့အရေးနယျပယျသညျ လှနျစှာထိခိုကျလှယျသော အခွအေနကေို ကဆြငျးလာခဲ့ပွီဖွဈသညျ။ ထိုအခွငျးအရာသညျ အသှငျကူးပွောငျးရေးကဏ်ဍတှငျ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့နှငျ့ ပတျသကျ၍ ထညျ့သှငျးလုပျဆောငျပေးခွငျးမရှိသညျကို ထငျသာစှာ ပွသလကြျရှိသညျ။ အထူးသဖွငျ့ ကိုဗဈ-၁၉ အသကျရှူ လမျးကွောငျးဆိုငျရာ ကူးစကျရောဂါဖွဈပှားလကြျရှိစဉျကာလအတှငျး အကဉြျးထောငျမြား၌ ရောဂါကာကှယျရေးလုပျငနျးမြား ကို တိုးမွှငျ့လုပျဆောငျရမညျ့အစား ဆန်ဒထုတျဖောျသူမြားကို ဖမျးဆီး၊တရားစှဲဆို၊ ပွဈဒဏျခမြှတျလကြျရှိခွငျးသညျ လှတျလပျ စှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ကို မညျမြှအထိ အတိမျးအစောငျးမခံဘဲ ထိနျးခြုပျကနျ့သတျထားသညျဟု သုံးသပျရပါသညျ။ အောကျတိုဘာလတဈလအတှငျးဖွဈပှားခဲ့သော အောကျပါဖွဈစဉျမြားကိုကွညျ့ခွငျးအားဖွငျ့လညျး တှေ့မွငျနိုငျပါသညျ။

‌အောကျတိုဘာလအတှငျးတှငျ ရခိုငျပွညျ ကြောငျးသားသမဂ်ဂမှ သတငျးနှငျ့ ပွနျကွားရေးတာဝနျခံ ကိုကြောျနိုငျဌေး၊ တှဲဘကျ သတငျးနှငျ့ ပွနျကွားရေးတာဝနျခံ ကိုဦးသနျးနိုငျ၊ ကြောငျးသားမြားသမဂ်ဂ-ကြောကျဖွူပညာရေးကောလိပျ-တှဲဖကျ အတှငျးရေးမှူး ကိုမွတျစိုးဝငျးနှငျ့ ရခိုငျကြောငျးသားမြားသမဂ်ဂ-တက်ကသိုလျမြားရနျကုနျ အဖှဲ့ဝငျ ကိုကောငျးထှနျးတို့သညျ ဖမျးဆီးခွငျးခံခဲ့ရပွီး ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(ခ) ဖွငျ့ အမှုဖှငျ့ခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ ထို့ပွငျ ဗမာနိုငျငံလုံးဆိုငျရာ ကြောငျးသား သမဂ်ဂမြားအဖှဲ့ခြုပျ(ဗကသ) မှ ကိုကြောျသီဟရဲကြောျ၊ ကိုးစိုးလှနိုငျတို့သညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅(က)(ခ)၊ ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှငျ့ နှငျ့ ငွိမျးခမြျးစှာ စီတနျးလှညျ့လညျခှငျ့ ဥပဒေ(ငွိမျး၊စု၊စီ) ပုဒျမ ၁၉ ဖွငျ့ ထောငျဒဏျ (၇) နှဈ (၂) လ ပွဈဒဏျခမြှတျ ခွငျးခံခဲ့ရပွီး ရတနာပုံကြောငျးသားမြားသမဂ်ဂမှ ကိုရဲရငျ့အောငျသညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅ (ခ)၊ ငွိမျး၊စု၊စီဥပဒေ ပုဒျမ ၁၉ တို့ဖွငျ့ ထောငျဒဏျ (၂) နှဈနှငျ့ (၂) လ ခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရသညျအပွငျ ကနြျဗကသကြောငျးသား ခွောကျဦးသညျလညျး ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅ (ခ) ဖွငျ့ ထောငျဒဏျ (၁) နှဈ၊ အဆိုပါကြောငျးသား ခွောကျဦးအနကျမှ ငါးဦးသညျ ငွိမျး၊စု၊စီဥပဒေ ပုဒျမ ၁၉ ဖွငျ့ (၁) လ ခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရသညျ။ 

၎င်းငျးပွငျ အလုပျသမားအရေးလှုပျရှားသညျ့ ပဲခူးမွို့ခံ တကျကွှလှုပျရှားသူ ကိုလေးနိုငျနှငျ့ ပွညျသူ့ပါတီမှ ရှေ့နကေိုကြောျနိုငျဝငျး (ခ) စောကြောျနိုငျဝငျးတို့သညျ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅ (ခ) ဖွငျ့ ထောငျဒဏျ နှဈ နှဈ ခမြှတျခွငျးခံခဲ့ရသညျ။

လူ့အခှငျ့အရေး၏ အခွခေံအုတျမွဈဖွဈသညျ့ လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့ကိုပငျလြှငျ အခွခေံခိုငျမာအောငျ တညျဆောကျ နိုငျခွငျးမရှိလြှငျ အခွားသော အခွခေံအခှငျ့အရေးမြားသညျလညျး ယိမျးယိုငျလကြျရှိနေဦးမညျဖွဈသညျ။ နိုငျငံတဈနိုငျငံတှငျ ပွုပွငျပွောငျးလဲရေးမြားပွုလုပျလိုလြှငျ အခွခေံအခှငျ့အရေးမြားကို ခိုငျမာအောငျ တညျဆောကျရနျမှာ လှနျစှာ အရေးကွီးပါ သညျ။ ထို့ကွောငျ့ လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့အား အခွခေံအခှငျ့အရေးတဈခုအဖွဈသတျမှတျ၍ ဖောျဆောငျမှုပွုပေးပါရနျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP)မှ ထပျမံ၍ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။

တိုငျးရငျးသားဒသေမြားတှငျ ဖွဈပှားလကြျရှိသောပဋိပက်ခမြားအနဖွေငျ့ ရခိုငျပွညျနယျတှငျ တပျမတောျ နှငျ့ ရက်ခိုငျ့ တပျတောျ(AA)တို့ကွား လကျနကျကိုငျတိုကျပှဲမြား ပို၍ ပွငျးထနျလာပွီး ထိုဒသေမြားတှငျနထေိုငျကွသော ဌာနေ တိုငျးရငျးသား မြားသညျ နှဈဘကျလကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့မြား၏ အာရုံစိုကျရာပဈမှတျသဖှယျဖွဈနသေညျကို တှေ့ရှိရသညျ။ သံသယဖွငျ့ ဖမျးဆီးမှု မြား၊ ညှဉျးပနျးနှိပျစကျမှုမြား လြော့ကဩှားခွငျးမရှိသညျ့အပွငျ အဆုံး၌ တရားစှဲဆိုခွငျးကိုပါ ရငျဆိုငျ ခံစားနကွေရသညျ။

အောကျတိုဘာလအတှငျး ဖွဈပှားခဲ့သော အမြိုးမြိုးသော လူ့အခှငျ့အရေးခြိုးဖောကျမှုဖွဈစဉျမြားအနကျ အထူးအလေးပေး၍ ဖောျပွလိုသညျ့ ဖွဈစဉျမြားကို အောကျတှငျ ထုတျနုတျဖောျပွထားပါသညျ။

• တပျမတောျစဈကွောငျးတဈခုမှ လမျးပွအဖွဈဖမျးဆီးခေါျဆောငျသှားစဉျ တိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့သောကွောငျ့ ခေါျဆောငျ သှားခဲ့သော ရခိုငျပွညျနယျ၊ ဘူးသီးတောငျမွို့နယျမှ စံညှငျးဝကြေေးရှာအုပျစုမှ ရှာသား ၁၅ ဦးအနကျ အသကျ ၁၂ နှဈအရှယျ အာယာတုလ်လာ နှငျ့ အသကျ ၁ဝ နှဈအရှယျ အာနိုဝါရျဟူဆောနျ တို့သညျ ကညြျထိမှနျ၍ သဆေုံး သှားခဲ့ ပွီး ကနြျရှာသား တဈဦးသညျ ပွငျးထနျစှာ ဒဏျရာရရှိခဲ့ခွငျး
• ရခိုငျပွညျနယျ၊ အမျးမွို့နယျ၊ ဒါးလကျရှာဟောငျးမှ လကျနကျကွီးကညြျစ ထိမှနျဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ့ ငါးဖမျးသမား နှဈဦးအနကျ တဈဦးဖွဈသူ ဦးစိနျဝငျးမောငျသညျ အခြိနျမီဆေးကုသခှငျ့မရှိသောကွောငျ့ တဈရကျ အကွာတှငျ သဆေုံးသှားခဲ့ပွီး ကနြျတဈဦးဖွဈသူ ဦးသိနျးမွငျ့သညျ ခွသေလုံးအောကျပိုငျးကို ဖွတျရမညျ့အခွအေနသေို့ ရောကျရှိ နခွေငျး
• ရခိုငျပွညျနယျ၊ ကြောကျတောျမွို့နယျ၊ ရုပျသားကြေးရှာမှ ဦးမောငျကြောျသနျး၊ ရခိုငျပွညျနယျ၊ စဈတှမွေို့နယျ၊ သိနျးတနျကြေးရှာမှ ဦးကြောျမောငျ နှငျ့ ဦးဝငျးဌေး၊ ရခိုငျပွညျနယျ၊ အမျးမွို့နယျ၊ စနဲကြေးရှာမှ ဦးမောငျသနျးတငျ တို့သညျ စဈကွောရေးကာလအတှငျး ရိုကျနှကျ၍ စဈဆေးမေးမွနျးခွငျးကို ခံခဲ့ရခွငျး၊ ၎င်းငျးပွငျ ရခိုငျပွညျနယျ၊ မငျးပွားမွို့၊ ဦးစိုးတငျ့ရပျကှကျတှငျနထေိုငျကွသညျ့ ဦးမောငျကွီး၊ ဦးကြောျမငျးစိုး နှငျ့ ဦးမောငျမောငျဦး တို့ကို တပျမတောျစဈကွောငျးမှ တဈလမျးလုံး ရိုကျနှကျ၍ ဖမျးဆီးခေါျဆောငျသှားခွငျး
• ရခိုငျပွညျနယျ၊ စဈတှမွေို့နယျရှိ ဇီးတောတောရစဈဘေးရှောငျစခနျးတှငျ စဈဘေးရှောငျမြားအရေးကို ကူညီပေးနေ သညျ့ စဈတှမွေို့၊ အလိုတောျပွညျ့ကြောငျးမှ ဦးပညာသာမိ၊ စဈဘေးဒုက်ခသညျမြားဖွဈကွသညျ့ ကိုနဆေနျးဦး၊ နဝမတနျးတကျရောကျမညျ့ အသကျ ၁ရ နှဈ အရှယျ မောငျသနျးဝငျး နှငျ့ အဌမတနျး တကျရောကျမညျ့ အသကျ ၁၆ နှဈအရှယျ မောငျကြောျဇောလှ တို့သညျ တပျမတောျစဈကွောငျးတဈခု၏ ဖမျးဆီးခွငျးကိုခံထားရခွငျး
• ရက်ခိုငျ့တပျတောျ(AA)ကို သတငျးပို့သညျဟု စှပျစှဲခွငျးခံထားရသော ရဲတပျသား ကိုရဲကိုနိုငျသညျ အကွမျးဖကျမှု တိုကျဖကြျရေးဥပဒေ ပုဒျမ ၅ဝ(ည)၊ ၅၂(က)ဖွငျ့ ထောငျဒဏျ သုံးနှဈ ခမြှတျခံထားရခွငျး

ပဈခတျမှုကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား

• ရခိုငျပွညျနယျ၊ ရသေ့တောငျ၊ မငျးပွား၊ ဘူးသီးတောငျ နှငျ့ စဈတှမွေို့နယျမြားတှငျ ပဈခတျမှုမြားကွောငျ့ ကလေး နှဈဦး အပါအဝငျ အရပျသား ခွောကျဦး သဆေုံးခဲ့ပွီး အရပျသား ခွောကျဦး ထိခိုကျ ဒဏျရာ ရရှိခဲ့သညျ။
• ရှမျးပွညျနယျ၊ မုနျးပနျမွို့နယျတှငျ ပဈခတျမှုကွောငျ့ အစိုးရဝနျထမျး နှဈဦး ထိခိုကျ ဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။

လကျနကျကွီးကညြျ ကရြောကျမှုကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား 

• ရခိုငျပွညျနယျ၊ မငျးပွား၊ ပေါကျတော၊ ရသေ့တောငျ၊ အမျး၊ ကြောကျတောျ၊ နှငျ့ မွောကျဦးမွို့နယျတို့တှငျ လကျနကျကွီးကညြျကရြောကျပေါကျကှဲမှုမြားကွောငျ့ ကလေးငယျ တဈဦး အပါအဝငျ အရပျသား လေးဦး သဆေုံး ခဲ့ပွီး ကလေးငယျ ခွောကျဦး အပါအဝငျ အရပျသား ၂၃ ဦး ထိခိုကျ ဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။
• ရှမျးပွညျနယျ၊ ကြောကျမဲမွို့နယျတှငျ လကျနကျကွီးကရြောကျပေါကျကှဲခဲ့သောကွောငျ့ အရပျသား နှဈဦး ထိခိုကျ ဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။

မွမွေုပျမိုငျး ပေါကျကှဲခဲ့ခွငျးကွောငျ့ သဆေုံး၊ ဒဏျရာ ရရှိမှုမြား 

• ရခိုငျပွညျနယျ၊ ပုဏ်ဏားကြှနျး၊ မငျးပွား နှငျ့ ကြောကျတောျမွို့နယျတို့တှငျ မွမွေုပျမိုငျး ပေါကျကှဲခဲ့ခွငျးကွောငျ့ အရပျသား နှဈဦး သဆေုံးခဲ့ပွီး လေးဦး ထိခိုကျဒဏျရာရရှိခဲ့သညျ။

အထကျပါဖွဈစဉျမြားသညျ ရခိုငျဒသေအတှငျး အထူးစိုးရိမျဖှယျရာ အခွအေနမြေားဖွဈသညျ။ ထို့ပွငျ ကလေးသူငယျမြား သညျလညျး ထိုပဋိပက်ခမြားကွားကရြောကျလကြျရှိသညျကို အထကျပါဖွဈစဉျတခြို့မှ ထပျဟပျပွလကြျရှိသညျ။ မွနျမာနိုငျငံ သညျ ကမ်ဘာ့ကုလသမဂ်ဂ၏ ကလေးသူငယျမြားအခှငျ့အရေးဆိုငျရာ သဘောတူစာခြုပျ (CRC)ကို လကျမှတျရေးထိုးပွီးသညျ့ နိုငျငံတဈနိုငျငံဖွဈသညျ့အလြောကျ ကလေးသူငယျမြား၏ လုံခွုံခှငျ့နှငျ့ ရှငျသနျရပျတညျခှငျ့ကို အကာအကှယျပေးရမညျ ဖွဈသညျ့ အပွငျ အရေးပေါျအခွအေနနှေငျ့ လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခအတှငျးကရြောကျလကြျရှိသော အမြိုးသမီးမြားနှငျ့ ကလေးသူငယျမြား ကို ကာကှယျရေးကွငွောခကြျအတိုငျးလညျး လိုကျနာဆောငျရှကျရမညျဖွဈသညျ။ သို့သောျလညျး နှဈနှဈနီးပါးကွာခဲ့ပွီဖွဈသော ရခိုငျဒသေအတှငျး လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခမြားကွား၌ အမြိုးသမီးမြား၊ ကလေးသူငယျမြားအပါအဝငျ ဌာနတေိုငျးရငျးသားမြား အားလုံးအတှကျ ငွိမျးခမြျးရေးလမျးစသညျ အလှမျးဝေးနဆေဲဖွဈပွီး တရားမြှတမှုဆိုသညျမှာ ဝဝေါးစှာရှိနဆေဲဖွဈသညျ။ 

အောကျတိုဘာလ ၂ ရကျနေ့သညျ အပွညျပွညျဆိုငျရာ အကွမျးဖကျမှုဆနျ့ကငြျရေးနေ့ဖွဈသညျ။ အကွမျးဖကျမှုကို ဆနျ့ကငြျ ခွငျးသညျ ရုပျပိုငျးဆိုငျရာအကွမျးဖကျမှုကိုအသုံးပွုခွငျးအား ဆနျ့ကငြျ၍ လူမှုရေး သို့မဟုတျ နိုငျငံရေးပွောငျးလဲမှုကို ရရှိစေ ရနျအတှကျ ဖွဈသညျ။ ထို့ကွောငျ့ လကျနကျကိုငျပဋိပက်ခမြား၏အကြိုးဆကျကွောငျ့ ဖွဈပှားလကြျရှိသော အကွမျးဖကျမှုမြားကို ဆနျ့ကငြျ၍ ငွိမျးခမြျးရေးဖွဈစဉျကို နိုငျငံရေးနညျးအရ ဖွရှေငျးပါရနျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP)မှ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။ 

ထို့ပွငျ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့မြား၏ ဖမျးဆီးမှုမြားသညျလညျး ပွညျတှငျးပဋိပက်ခမြားကို ပို၍ ဆိုးရှားလာစပွေီး အမြိုးသားပွနျလညျသငျ့မွတျရေးကို အဟနျ့အတားဖွဈစသေညျ။ မညျသညျ့လကျနကျကိုငျအဖှဲ့မှ ကြူးလှနျသညျဖွဈစေ နိုငျငံသားမြားကို အကာအကှယျပေးရနျပကြျကှကျခွငျးသညျ နိုငျငံသားမြား၏ လုံခွုံခှငျ့နှငျ့ လှတျလပျခှငျ့တို့ကို လစြျလြူရှူခွငျး ဖွဈသညျ။ အောကျတိုဘာလအတှငျးတှငျ ရက်ခိုငျ့တပျတောျ (AA) မှ ရခိုငျပွညျနယျ၊ တောငျကုတျမွို့နယျ၊ အမြိုးသား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ (NLD) မှ ပွညျသူ့လှတျတောျ ကိုယျစားလှယျလောငျး ဒေါျနီနီမမွေငျ့၊ အမြိုးသားလှတျတောျ ကိုယျစားလှယျလောငျး ဒေါျခစြျခစြျခြောနှငျ့  ပွညျနယျလှတျတောျကိုယျစားလှယျလောငျး ဦးမငျးအောငျတို့သုံးဦးကို ဖမျးဆီး ခေါျဆောငျသှားခဲ့သညျ။ ရှေးကောကျပှဲကိုယျစားလှယျလောငျးမြားကို ဖမျးဆီးခေါျဆောငျခွငျးနှငျ့ပတျသကျ၍ ကြှနျုပျတို့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး (AAPP) မှ ထုတျပွနျခကြျတဈစောငျကို ထုတျပွနျခဲ့ပွီး “မညျသညျ့ ပါတီ၏ ရှေးကောကျပှဲဝငျ ကိုယျစားလှယျလောငျးမြားကိုမဆို တရားလကျလှတျ ခွိမျးခွောကျခွငျး၊ ဖမျးဆီး ခြုပျနှောငျခွငျးသညျ ပွညျသူမြား၏ အခွခေံလူ့အခှငျ့အရေးကို ခြိုးဖောကျရာ ရောကျသညျ့အပွငျ ရှေးကောကျပှဲ၏ လှတျလပျတရားမြှတမှုကို ထိခိုကျစသေညျဟု ရှုမွငျသညျ” ဟု ဖောျပွထားသညျ။ ထို့ကွောငျ့ အဆိုပါလှတျတောျကိုယျစားလှယျလောငျး သုံးဦးအား ဘေးကငျးလုံခွုံစှာဖွငျ့ အမွနျဆုံးပွနျလညျ လှတျပေးပါရနျ ထပျမံ၍ အလေးအနကျ တိုကျတှနျးတောငျးဆိုအပျပါသညျ။ 

နိုငျငံသားအခှငျ့အရေးဆုံးရှုံးခွငျးမြားတှငျ မဲပေးပိုငျခှငျ့ဆုံးရှုံးခွငျးသညျလညျး နိုငျငံသားတဈဦး၏ အခှငျ့အရေးကို ကနျ့သတျရာ ရောကျသညျကို ညှနျးဆိုပွနသေညျ။ လှတျလပျ၍ တရားမြှတသော ရှေးကောကျပှဲကငြျးပရနျ အခွအေနမေရှိခွငျးကွောငျ့ဟု ဆိုကာ ရခိုငျပွညျနယျ၊ ခငြျးပွညျနယျ ရှမျးပွညျနယျ၊ ကခငြျပွညျနယျ၊ ကရငျပွညျနယျ၊ မှနျပွညျနယျနှငျ့ ပဲခူးတိုငျး ဒသေကွီးအတှငျးရှိ မဲဆန်ဒနယျတခြို့တှငျ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပနိုငျခွငျးမရှိကွောငျး ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျမှ အောကျတိုဘာလ အတှငျးတှငျ ကွညောခဲ့သညျ။ လူတိုငျး လှတျလပျစှာ မဲပေးပိုငျခှငျ့ရရှိရေးသညျ ဒီမိုကရစေီစနဈ၏ အနှဈသာရ နှငျ့ စံနှုနျးတဈခု ဖွဈသညျ။ နိုငျငံသားတဈဦးခငြျးစီ၏ဆန်ဒမဲမြားသညျ ထိုနိုငျငံသားအတှကျ ရှေးခယြျပိုငျခှငျ့ ဖွဈသလို တိုငျးပွညျ၏အနာဂတျကို ပုံဖောျရနျနှငျ့ သာ၍ကောငျးမှနျသော အစိုးရတဈရပျဖွဈလာစရေနျအတှကျလညျး လှနျစှာ အရေးကွီးသညျ။ ထို့ကွောငျ့ အဆိုပါနယျမွမြေားတှငျ ဆန်ဒမဲပေးပိုငျခှငျ့မြားရရှိရနျအတှကျ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျမှ ပွနျလညျ သုံးသပျပေးပါရနျ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။

နိုငျငံသားမြားအားဖိနှိပျခွငျးမြားကို အောကျတိုဘာလအတှငျး၌ ဖွဈပှားခဲ့သော ဖွဈစဉျတဈခုမှလညျး သိသာ ထငျရှားစှာ ထုတျဖောျပွလကြျရှိသညျ။  မန်တလေးတိုငျးဒသေကွီး၊ မန်တလေးမွို့မှ ဗကသကြောငျးသားဟောငျး ကိုကောငျးဝဏ်ဏမငျးကိုသညျ အရပျဝတျ ဝတျဆငျထားသော ရဲတပျဖှဲ့ဝငျ လေးဦး၏ လကျနောကျပွနျခြုပျနှောငျ၍ နောကျပွနျ လကျထိတျခတျကာ ခေါငျးကို အဝတျဖွငျ့စှတျ၍ ဖမျးဆီး၊ခေါျဆောငျခွငျးကို ခံခဲ့ရသညျ။ ၎င်းငျးကို ရခိုငျ့အရေးနှငျ့ပတျသကျ၍ လူမှုကှနျရကျစာမကြျနှာ၌ ရေးသားခွငျးကိစ်စ၊ ရခိုငျ့အရေးနှငျ့ပတျသကျ၍ ဆန်ဒထုတျဖောျကွသော ကြောငျးသားမြားအကွောငျး စသညျတို့ကို မေးမွနျး စဈဆေးခဲ့ပွီးနောကျ ခေါငျးကိုအဝတျဖွငျ့စှတျ၍ မူလ နရောသို့ ပွနျလညျပို့ဆောငျပေးခဲ့ကွောငျးသိရှိရ သညျ။ ထိုကဲ့သို့သော အခွငျးအရာသညျ စဈအာဏာရှငျမြားလကျထကျ၌ ကငြ့ျသုံးခဲ့သော နညျးပရိယာယျတဈခုဖွဈပွီး လူတဈဦး၏ ဂုဏျသိက်ခာရှိစှာ ရှငျသနျနထေိုငျခှငျ့ကို ခြိုးနှိမျခွငျးဖွဈသညျ။  ထို့ပွငျ ကြူးလှနျခွငျးကိုခံခဲ့ရသူအတှကျ ထိခိုကျ နဈနာမှုမြားစှာကို ဖွဈစသေညျ။ အထကျပါနညျးလမျးကို ယနေ့အခြိနျကာလထိတိုငျအောငျ ကငြ့ျသုံးလကြျရှိခွငျးသညျ စိုးရိမျဖှယျရာဖွဈပွီး နောငျတှငျ အလားတူသောဖွဈစဉျမြိုး ဖွဈပှားမှုမရှိစရေနျအတှကျ ထိရောကျစှာ အရေးယူဆောငျရှကျရနျ တိုကျတှနျးအပျပါသညျ။

ဆကျသှယျမေးမွနျးရနျ

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး

တိတျနိုငျ အတှငျးရေးမှူး                        +၉၅(၀) ၉၄၂  ၈၀၂  ၃၈၂၈

ဘိုကွညျ တှဲဘကျအတှငျးရေးမှူး             +၉၅(၀) ၉၄၂  ၅၃၀  ၈၈၄၀

အောငျမြိုးကြောျ ရနျကုနျရုံးတာဝနျခံ         +၉၅(၀) ၉၄၂  ၈၁၁ ၇၃၄၈

ဒေါငျးလော့ရယူရနျ Burmese Chronology and MiR for October

လကျကနြျနိုငျငံရေးအကဉြျးသားစာရငျးဒေါငျးလော့ရယူရနျ 36 Remaining PP List Updated on 31 October 2020 final Burmese

၆၆ (ဃ) စာရငျးဒေါငျးလော့ရယူရနျ 66 (D) total list(new) Updated

အမှုရငျဆိုငျဆဲစာရငျးဒေါငျးလော့ရယူရနျ 548 Facing Trial List (Burmese) Updated on 31 October 2020