လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖေါ်ခွင့်များအား တရားစွဲဆိုအရေးယူနေမှုနှင့်ပတ်သက်၍ ထုတ်ပြန်ချက်

ရကျစှဲ။    ။စကျတငျဘာလ ရ ရကျ၊ ၂၀၂ဝ ပွညျ့နှဈ

            ယခုလ စကျတငျဘာလ (၄) ရကျနေ့ တှငျ အသံအဖှဲ့ ဒါရိုကျတာ မောငျဆောငျးခ အား ရနျကုနျတိုငျးဒသေကွီး၊ ကြောကျတံတားမွို့နယျ တရားရုံးမှ ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခွငျးနှငျ့ စီတနျးလှညျ့လညျခွငျးဆိုငျရာဥပဒေ ပုဒျမ ၁၉ ဖွငျ့ တရားစှဲမှုအား ဒဏျငှေ၃၀၀၀ဝ (သုံးသောငျးကပြျ) ဆောငျရနျ သို့မဟုတျ ဒဏျငှမေဆောငျပါက ထောငျဒဏျ ၁၅ ရကျ ကခြံစရေနျ အမိနျ့ခမြှတျခဲ့သညျ။

ရခိုငျပွညျနယျနှငျ့ ခငြျးပွညျနယျတို့တှငျ အငျတာနကျပိတျဆို့ခံရမှု ရုတျသိမျးပေးရေး လှုပျရှားမှုကွောငျ့  မောငျဆောငျးခ နညျးတူ ရခိုငျကြောငျးသားမြား သမဂ်ဂ အထှထှေအေတှငျးရေးမှူး ကိုမွတျဟိနျးထှနျးအပါအဝငျ ကြောငျးသား (၉) ဦးတို့သညျလညျး ငွိမျးစုစီပုဒျမ (၁၉) ဖွငျ့ တရားစှဲဆို၍ ဇူလိုငျလအတှငျး အသီးသီး အရေးယူ ပွဈဒဏျခမြှတျခွငျးခံခဲ့ကွရပွီး ကြောကျဖွူမွို့နယျ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီ လူငယျရေးရာကောျမတီမှ ရခိုငျလူငယျ (၂) ဦးသညျ ယခုခြိနျအထိ တရားရငျဆိုငျနရေဆဲဖွဈသညျ။

လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခွငျးနှငျ့ပတျသကျ၍ ကုလသမဂ်ဂအပွညျပွညျဆိုငျရာ လူ့အခှငျ့အရေး ကွညောစာတမျး အပိုဒျ (၁၉) တှငျ လူတိုငျး လှတျလပျစှာ ထငျမွငျယူဆခှငျ့နှငျ့ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျခှငျ့ရှိသညျဟု အတိအလငျး ပွဌာနျးထားပွီး မွနျမာနိုငျငံ ၂၀၀၈ ဖှဲ့စညျးပုံ အခွခေံဥပဒေ အခနျး(၈) ပုဒျမ ၃၅၄ တှငျလညျး လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခှငျ့အား နိုငျငံသားတိုငျး၏ ရပိုငျခှငျ့အဖွဈ ပွဌာနျးထားခဲ့သညျ။ ထို့အပွငျ နိုငျငံတောျမှ ပွဌာနျးခဲ့သော ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးခှငျ့နှငျ့ ငွိမျးခမြျးစှာ စီတနျး လှညျ့လညျခှငျ့ဆိုငျရာဥပဒတှေငျလညျး နိုငျငံတောျ (အစိုးရ) အနဖွေငျ့ ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးမှုမြားအား ကာကှယျပေးရနျ တာဝနျရှိရုံမက ထိုသို့သော ငွိမျးခမြျးစှာ စုဝေးမှုမြား အဆငျပွခြေောမှေ့စရေနျ ဖွဈမွောကျစရေနျ ပံ့ပိုးလုပျဆောငျပေးရနျလညျး တာဝနျရှိသညျဟု ဖောျပွပါရှိသညျ။

သို့သောျလညျး ၂၀၁ဝ ခုနှဈ လှတျတောျပေါျပေါကျပွီးနောကျပိုငျး အစိုးရ နှဈရပျစလုံးမှ လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျခှငျ့နှငျ့ပတျသကျ၍ တရားစှဲဆို အရေးယူမြား ဆကျတိုကျပွုလုပျခဲ့သညျ။

အစိုးရသဈလကျထကျ ၂၀၁၆-၂၀၂ဝ ကာလအတှငျး နိုငျငံရေးလှုပျရှားမှု၊ လူ့အခှငျ့အရေး တောငျးဆိုမှုတို့အတှကျ လှတျလပျစှာ ထုတျဖေါျခှငျ့အား ကငြ့ျသုံးခဲ့သဖွငျ့ ပုဒျမ (၁၈) ဖွငျ့ အရေးယူ ခံရသူ ၁၈ ဦး၊ ပုဒျမ ၁၉၊၂ဝ ဖွငျ့ အရေးယူ ခံရသူ ၁၇၉ ဦးနှငျ့ ပုဒျမ ၆၆ (ဃ)ဖွငျ့ အရေးယူ ခံရသူ ၁၈ဝ ဦး ရှိခဲ့သညျ။ ၎င်းငျးတို့တှငျ နိုငျငံရေး တကျကွှလှုပျရှားသူမြား၊ လူ့အခှငျ့အရေး တကျကွှလှုပျရှားသူမြား၊ အလုပျသမား အခှငျ့အရေး၊ လယျသမား အခှငျ့အရေး၊ မွယောအခှငျ့အရေး၊ သဘာဝပတျဝနျးကငြျဆိုငျရာ အခှငျ့အရေးတို့အတှကျ တောငျးဆို တိုကျပှဲဝငျသူမြား၊ နိုငျငံရေး အကဉြျးသားဟောငျးမြား၊ လယျသမားမြား၊ ကြောငျးသားမြားနှငျ့ ပွညျသူမြားပါဝငျပွီး (၅၄) ဦးမှာ သတငျး၊ မီဒီယာ၊ ဂြာနယျလဈမြား ဖွဈသညျ။

လှတျလပျစှာ ထုတျဖေါျခှငျ့အား ကငြ့ျသုံးမြားအပေါျ အစိုးရမှ အရေးယူ ရာတှငျ ပုဒျမ ၁၈၊၁၉၊၂ဝ နှငျ့ ပုဒျမ ၆၆ (ဃ) တို့ဖွငျ့သာမကပဲ ပုဒျမ ၅၀၅ (ခ)၊ နိုငျလှတျလုံ ၁၀/၁၂၊ ပုဒျမ ၅၀၀၊ ၁၇/၁၊ ၁၇/၂၊ အကွမျးဖကျမှု တိုကျဖကြျရေး ဥပဒေ၊ စသညျတို့ဖွငျ့ပါ အရေးယူ ထားသညျကို တှေ့ရှိရသညျ။

ထိုသို့အရေးယူမှုမြားသညျ လှတျလပျစှာ ထုတျဖေါျပွောဆိုခှငျ့၊ သတငျးအခကြျအလကျ ရယူ သိရှိပိုငျခှငျ့နှငျ့ လူ့အခှငျ့အရေး ခြိုးဖောကျမှုမြားအား ကာကှယျရနျ စသညျတို့အား ဖေါျဆောငျရနျ ကွိုးပမျးမှုမှ တဆငျ့ အရေးယူ အပွဈပေးခံနခွေငျး ဖွဈပါသညျ။

ငွိမျး၊စု၊စီ ဥပဒကေို ပွငျဆငျနိုငျရနျအတှကျ မိမိတို့ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောငျ့ရှောကျရေး အသငျး (အအေပေီပီ) အပါအဝငျ အရပျဘကျအဖှဲ့အစညျးမြားမှ စဉျဆကျမပွတျတောငျးဆိုမှုမြား ပွုခဲ့သောျလညျး ဒုတိယအကွိမျ လှတျတောျသကျတမျး ကုနျဆုံးရနျ နီးကပျသညျ့အခြိနျအထိ  ယငျး ဥပဒအေား ပွညျသူအပေါျ အကာအကှယျပေးသော၊ လှတျလပျစှာ ထုတျဖေါျခှငျ့အား အာမခံသော ဥပဒအေဖွဈ ပွငျဆငျ ပွောငျးလဲနိုငျခွငျး မရှိသေးပေ။ မိမိတို့ အအေပေီပီမှ ဝဖေနျ အကွံပွုခဲ့သညျ့ (ရုတျတရကျ) ရှောငျတခငျ ဆန်ဒဖေါျထုတျမှုမြားအတှကျ စဉျးစားခကြျမြားမှာလညျး လကျရှိ ငွိမျး၊စု၊စီ ဥပဒတှေငျ မပါရှိသေးသညျ့နညျးတူ ထိုအခကြျအရ အရေးယူ အပွဈပေးမှုမြားမှာလညျး မြားစှာ ပါဝငျနသေညျကို တှေ့ရှိရသညျ။

လှတျလပျစှာထုတျဖောျပွောဆိုခွငျးအား နိုငျငံသားတိုငျး၏ရပိုငျခှငျ့အဖွဈ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒတှေငျ အတိအလငျးပေးထားပွီးသားဖွဈသောျလညျး ငွိမျး၊စု၊စီ ဥပဒဖွေငျ့ ကနျ့သတျ တရားစှဲဆိုမှုမြား ရှိနသေညျ့အတှကျ မလိုလားအပျပဲ နိုငျငံတောျ အတှကျ ငှကွေေးအကုနျအကမြြားပွီး တရားစှဲခံရသူအတှကျလညျး တရားရုံးခြိနျးမြား အကွိမျမြားစှာ သှားရောကျရသညျ့အတှကျ အလုပျအကိုငျပကြျခွငျး၊ ထိုသူတို့၏ လှတျလပျစှာ သှားလာခှငျ့ကိုပါ ကနျ့သတျခံကွရသညျ။  ဒီမိုကရစေီနိုငျငံတှငျ  ပွညျသူမြား လှတျလပျစှာ ဆန်ဒထုတျဖောျခှငျ့ကို စနဈတကြ ကငြ့ျသုံးနိုငျရနျအတှကျ နိုငျငံတောျအစိုးရအနဖွေငျ့ လေ့ကငြ့ျပေးဖို့လိုအပျသကဲ့သို့ ဆန်ဒထုတျဖောျကွသညျ့ ပွညျသူမြားအား အကာအကှယျပေးဖို့ရနျလညျး လိုအပျပသေညျ။  

လကျရှိ ငွိမျး၊စု၊စီ ဥပဒအေရ ပွညျသူမြား၏ လှတျလပျခှငျ့မြား ပိတျပငျခံထားရသလို အာဏာပိုငျမြားမှ ဥပဒကေို လိုသလိုအသုံးခပြွီး ပွညျသူမြားအား ဖိနှိပျရေး ကိရိယာအဖွဈ နှိပျကှပျအသုံးပွုနသေညျ့ အတှကျ အဆိုပါ ငွိမျး၊စု၊စီ ဥပဒကေို ပွညျသူမြားအား အကာအကှယျပေးသညျ့ ဥပဒအေဖွဈ အမွနျဆုံးပွငျဆငျနိုငျရနျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး(အအေပေီပီ) အနနှေငျ့ ထပျမံ တိုကျတှနျးလိုကျပါသညျ။

ဆကျသှယျရနျ

နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြားကူညီစောငျ့ရှောကျရေးအသငျး

ကိုတိတျနိုငျ ၊ အတှငျးရေးမှူး        ဖုနျး- ဝ၉၄၂၈၀၂၃၈၂၈

ကိုဘိုကွညျ ၊ တှဲဘကျအတှငျးရေးမှူး     ဖုနျး- ဝ၉၄၂၅၃၀၈၈၄၀

စတိတျမနျ့အားဒေါငျးလော့ရယူရနျ Foe statement 7 Sep 20